De ziekte van Raynaud, of het syndroom van Raynaud, is een aandoening van de menselijke bloedvaten, die kan worden veroorzaakt door zogenaamde vasospasmen (vaatspasmen). Deze treden paroxysmatisch (d.w.z. met vlagen) op, in de meeste gevallen in de vingers, minder vaak in de tenen of in andere lichaamsdelen. Deze krampen verminderen de bloedtoevoer naar de getroffen lichaamsdelen, die daardoor bleek en koud worden. Daarom wordt het syndroom ook wel kadavervinger of witte vingerziekte genoemd. De triggers kunnen lagere temperaturen zijn (lager dan 10°C) in combinatie met vochtigheid of ook psychologische belasting zoals stress. De ziekte, die in 1862 werd beschreven en genoemd is naar de ontdekker Maurice Raynaud, wordt tegenwoordig in twee vormen onderscheiden. Bij het primaire syndroom van Raynaud is de oorzaak onbekend. De tweede vorm - het secundaire syndroom van Raynaud - komt voor in de context van andere ziekten. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij sclerodermie (bindweefselaandoening), na verwondingen of een overdosis drugs. De eerste symptomen van het primaire syndroom van Raynaud treden op tussen de leeftijd van 14 en 40 jaar, waarbij vrouwen ongeveer vijf keer zo vaak worden getroffen als mannen. Bij de mannelijke bevolking verschijnt de aandoening pas op latere leeftijd.
Deze ziekte wordt gekenmerkt door het wit worden van afzonderlijke vingers (of delen daarvan) of van de hele hand. Tijdens dit proces trekken de arteriolen samen door koude of stress en wordt de bloedstroom zwakker (ischemie). Vervolgens kunnen zij blauwachtig worden als gevolg van een gebrek aan zuurstoftoevoer (hypoxie). Als de bloedtoevoer naar de vingers weer toeneemt, verwijden de bloedvaten zich en is een roodachtige verkleuring zichtbaar (reactieve hyperemie). Vaak zijn niet alle drie de fasen van verkleuring aanwezig, en kan alleen het witter worden van de vingers zichtbaar zijn. In dit stadium kunnen de digiti (d.w.z., vingers) pijn doen of gevoelloos aanvoelen. Deze fasen kunnen van enkele minuten tot enkele uren duren.
Indien de algemene maatregelen zoals warme handschoenen of stressvermindering niet meer volstaan, bestaat de mogelijkheid om medicijnen tegen het syndroom te nemen. De belangrijkste groep geneesmiddelen zijn de zogenaamde calciumantagonisten (d.w.z. calciumkanaalblokkers), zoals nifedipine of nitroglycerine. Dit laatste werkt als een vaatverwijdend middel. Deze geneesmiddelen kunnen echter ook bijwerkingen veroorzaken, zoals zwelling van de vingers of hoofdpijn. In het geval van secundair syndroom van Raynaud, veroorzaakt door vernauwde bloedvaten, kan de arts ook een behandeling met acetylsalicylzuur (afgekort ASA) en een cholesterolverlagend geneesmiddel (bv. statine) aanbevelen.
Calcium kanaal blokkers zijn de meest voorgeschreven medicijnen voor mensen met het primaire syndroom van Raynaud. In dit verband onderzocht een in 2016 gepubliceerde review in de wetenschappelijke databank Cochrane Library verschillende gerandomiseerde controletrials om de effecten van verschillende calciumkanaalblokkers op het primaire syndroom van Raynaud te observeren. Bij de evaluatie van 296 deelnemers uit zeven proeven werd gebruik gemaakt van aanvalspercentages, ernstscores, voorkeursscores van de deelnemers en fysiologische maatregelen. Vier studies evalueerden nifedipine en de overige drie nicardipine. In zes studies werden vergelijkingen gemaakt met placebo en in de laatste met zowel placebo als dazoxibene (d.w.z. de werkzame stof die bij Raynaud-patiënten wordt gebruikt). De Cochrane review toonde een minimaal effect op de frequentie van de aanvallen. Hoewel klein, vond het onderzoek kwalitatieve aanwijzingen voor een effect op de ernst van de aanvallen.
Hoewel het bij het secundaire syndroom van Raynaud in de eerste plaats gaat om de behandeling van de onderliggende aandoening, is het belangrijk op te merken dat niet elke persoon die vaker koude handen of voeten heeft, de aandoening heeft. Andere oorzaken zoals lage bloeddruk kunnen mogelijk een reden zijn. Zoals altijd, als u vermoedens heeft, ga dan naar een deskundige, zoals een arts, voor advies.
Actieve ingrediënten:
Danilo Glisic
Laatst bijgewerkt op 22.02.2021
Blader hier door onze uitgebreide database van A-Z medicijnen, met effecten, bijwerkingen en doseringen.
Alle actieve ingrediënten met hun werking, toepassing en bijwerkingen, evenals de medicijnen waarin ze zijn opgenomen.
Symptomen, oorzaken en behandeling van veelvoorkomende ziekten en verwondingen.
De weergegeven inhoud vervangt niet de originele bijsluiter van het medicijn, vooral niet met betrekking tot de dosering en werking van de afzonderlijke producten. We kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de nauwkeurigheid van de gegevens, omdat deze gedeeltelijk automatisch zijn omgezet. Raadpleeg altijd een arts voor diagnoses en andere gezondheidsvragen.
© medikamio