Farmacodyamie en werkingsmechanisme
Eszopiclone is een geneesmiddel van de groep "Z-drugs". Het wekt de slaap snel op en verkort de tijd die nodig is om in slaap te vallen. Het helpt ook de slaap te behouden en voorkomt dat men vaak wakker wordt. Eszopiclone is, in tegenstelling tot andere hypnotica, geen benzodiazepine. Het is het actieve stereoisomeer van zopiclone en behoort tot de chemische groep van de cyclopyrrolonen. Cyclopyrrolonen worden gekenmerkt door een hoge werkzaamheid en een lage toxiciteit en zijn een veiliger alternatief voor andere geneesmiddelen tegen slapeloosheid.
Het precieze werkingsmechanisme van eszopiclone is nog niet bekend, maar men denkt dat het optreedt via binding aan GABA-receptorcomplexen op bindingsplaatsen in de buurt van benzodiazepinereceptoren, wat de hypnotische en sedatieve effecten kan verklaren. Het heeft een bijzondere affiniteit voor GABA-A-receptorsubunits. GABA-A kanalen zijn belangrijke remmende kanalen die depressie veroorzaken in het CZS wanneer hun receptoren worden geactiveerd. Dit kan de depressieve eigenschappen van eszopiclone verklaren.
Farmacokinetiek
Eszopiclone wordt snel geabsorbeerd, met een maximale concentratie die binnen ongeveer een uur na orale toediening wordt bereikt. De consumptie van vetrijke voedingsmiddelen blijkt de absorptie te vertragen. De steady-state concentraties van eszopiclone worden binnen 24-48 uur bereikt. Het geneesmiddel is voor 50-60% gebonden aan plasma-eiwitten. Na orale toediening wordt eszopiclone volledig gebiotransformeerd en zijn de belangrijkste metabolieten grotendeels inactief. De enzymen die betrokken zijn bij het metabolisme van eszopiclone zijn CYP3A, CYP2C8 en CYP2E1. Slechts ongeveer 10 % van een dosis eszopiclone wordt als moederverbinding in de urine uitgescheiden. Tot 75% van een oraal toegediende dosis wordt als metaboliet in de urine uitgescheiden. De halfwaardetijd is ongeveer 6 uur bij gezonde patiënten, maar wordt verlengd bij verschillende patiënten, waaronder patiënten met een verminderde leverfunctie, oudere patiënten en patiënten die CYP3A-enzymremmers gebruiken.
Interacties met geneesmiddelen
Er is een verhoogd risico op depressie van het centrale zenuwstelsel wanneer eszopiclone wordt ingenomen met andere geneesmiddelen die het centrale zenuwstelsel onderdrukken, waaronder antipsychotica, kalmerende hypnotica (zoals barbituraten of benzodiazepinen), antihistaminica, opioïden, fenothiazinen en sommige antidepressiva.
Er is ook een verhoogd risico op depressie van het centrale zenuwstelsel bij andere geneesmiddelen die de metabolische activiteit van het CYP3A4-enzymsysteem in de lever remmen. Geneesmiddelen die dit enzym remmen zijn onder meer nelfinavir, ritonavir, ketoconazol, itraconazol en claritromycine.
Het effect van alcohol wordt versterkt wanneer het tegelijk met eszopiclone wordt ingenomen.