Isoniazid

Isoniazid

Basis

Isoniazide is een antibioticum dat wordt gebruikt om infectie met mycobacteriën (tuberculosebacteriën) te behandelen. In combinatie met andere antimycobacteriële geneesmiddelen wordt het meestal gebruikt om tuberculose te behandelen.

Hoewel de werkzame stof reeds in 1912 werd gesynthetiseerd, werd de antibiotische werking ervan pas na de Tweede Wereldoorlog erkend en kwam het geneesmiddel in het begin van de jaren vijftig op de markt.

Aangezien tijdens de behandeling een tekort aan vitamine B6 kan ontstaan, moet het antibioticum samen met een vitamine-B6-preparaat worden toegediend om neurologische bijwerkingen tegen te gaan.

Effect

Farmacodynamica

Isoniazide heeft een bactericide (dodend) effect op snel vermenigvuldigende mycobacteriën en een bacteriostatisch (groeiremmend) effect op zich langzaam vermenigvuldigende mycobacteriën. Het antibioticum wordt toegediend als een inactieve precursor en moet eerst worden geactiveerd door het bacteriële enzym KatG. In plaats van nicotinezuur wordt nu het actieve isonicotinezuur opgenomen in de cofactor NAD. Dit remt de synthese van mycolzuren, die een essentieel bestanddeel van de bacteriële celwand vormen.

Tijdens de behandeling interfereert de werkzame stof met het lichaamseigen metabolisme van pyridoxine (vitamine B6), wat de opbouw of vorming van neurotransmitters zoals GABA, serotonine of catecholamines beïnvloedt.

Isoniazide mag alleen in combinatie met andere geneesmiddelen worden gebruikt, aangezien het antimycobacteriële middel al na twee tot drie maanden therapie voor 46-89% resistentie ontwikkelt en na zes tot acht maanden praktisch 100% resistentie van de ziekteverwekkers.

Farmacokinetica

Isoniazide wordt na orale toediening voornamelijk in de dunne darm geabsorbeerd. De absorptie en de biologische beschikbaarheid van het werkzame bestanddeel worden verminderd wanneer het gelijktijdig met voedsel wordt ingenomen; daarom moet het geneesmiddel in één dosis op een lege maag worden ingenomen.
Der Stoffwechsel findet primär in der Leber statt, wo Isoniazid durch Acetylierung und Hydrolyse zu inaktiven Zwischenprodukten abgebaut wird. Die genetisch festgelegte Geschwindigkeit, mit der das Antibiotikum acetyliert wird, bestimmt die Plasmakonzentration sowie die Halbwertszeit. Letztere beträgt je nach Acetylierungsrate 0,5-1,6 Stunden bzw. 2-5 Stunden.
Der Großteil einer Isoniazid-Dosis wird innerhalb eines Tages mit dem Urin ausgeschieden.

Contra-indicaties

Isoniazide mag niet worden gebruikt bij overgevoeligheid, aandoeningen van het perifere zenuwstelsel, ernstige bloedingsneigingen en leverfunctiestoornissen (hepatitis, levercirrose).

Drug interacties

Er kunnen wisselwerkingen optreden met geneesmiddelen zoals barbituraten, fenytoïne, carbamazepine, primidon, rifampicine, valproïnezuur, paracetamol, ketoconazol, theofylline, disulfiram en levodopa.

Tijdens de inname moeten levensmiddelen die histamine en thyramine bevatten, alsook alcohol worden vermeden en moet de inname van cafeïne worden beperkt.
Isoniazid sollte getrennt von Antazida (Magensaftneutralisierende Medikamente) eingenommen werden.

Toxiciteit

Bijwerkingen

Bijwerkingen zijn onder andere:

  • Huiduitslag, jeuk
  • Spierleeftijd
  • Verhoogde leverenzymen
  • Hepatitis (ontsteking van de lever)
  • Maagdarmstelselaandoeningen (waaronder diarree, constipatie, braken)
  • Perifere zenuwstelselaandoeningen (bij inname zonder vitamine B6)

Toxicologische gegevens

LD50 (mens, oraal): 100 mg/kg

Chemische en fysische eigenschappen

ATC-Code J04AC01
Moleculaire formule C6H7N3O
Molaire massa (g·mol−1) 137,1393
Fysieke toestand solide
Smeltpunt (°C) 171,4
PKS-waarde 1,82
CAS-nummer 54-85-3
PUB-nummer DB00951
Drugbank ID DB00951

Redactionele beginselen

Alle voor de inhoud gebruikte informatie is afkomstig van gecontroleerde bronnen (erkende instellingen, deskundigen, studies van gerenommeerde universiteiten). Wij hechten veel belang aan de kwalificatie van de auteurs en de wetenschappelijke achtergrond van de informatie. Zo zorgen wij ervoor dat ons onderzoek gebaseerd is op wetenschappelijke bevindingen.
Markus Falkenstätter, BSc

Markus Falkenstätter, BSc
Schrijver

Markus Falkenstätter is schrijver over farmaceutische onderwerpen in de medische redactie van Medikamio. Hij zit in het laatste semester van zijn studie farmacie aan de Universiteit van Wenen en houdt van wetenschappelijk werk op het gebied van natuurwetenschappen.

Mag. pharm. Stefanie Lehenauer

Mag. pharm. Stefanie Lehenauer
Speler

Stefanie Lehenauer is sinds 2020 freelance schrijfster voor Medikamio en studeerde farmacie aan de Universiteit van Wenen. Ze werkt als apotheker in Wenen en haar passie is kruidengeneesmiddelen en hun werking.

De inhoud van deze pagina is een geautomatiseerde vertaling van hoge kwaliteit uit DeepL. De originele inhoud in het Duits vindt u hier.

Advertentie

Uw persoonlijke medicijn-assistent

afgis-Qualitätslogo mit Ablauf Jahr/Monat: Mit einem Klick auf das Logo öffnet sich ein neues Bildschirmfenster mit Informationen über medikamio GmbH & Co KG und sein/ihr Internet-Angebot: medikamio.com/ This website is certified by Health On the Net Foundation. Click to verify.
Medicijnen

Zoek hier onze uitgebreide database van medicijnen van A-Z, met effecten en ingrediënten.

Stoffen

Alle werkzame stoffen met hun toepassing, chemische samenstelling en medicijnen waarin ze zijn opgenomen.

Ziekten

Oorzaken, symptomen en behandelingsmogelijkheden voor veel voorkomende ziekten en verwondingen.

De getoonde inhoud komt niet in de plaats van de oorspronkelijke bijsluiter van het geneesmiddel, met name wat betreft de dosering en de werking van de afzonderlijke producten. Wij kunnen niet aansprakelijk worden gesteld voor de juistheid van de gegevens, aangezien deze gedeeltelijk automatisch zijn omgezet. Voor diagnoses en andere gezondheidskwesties moet altijd een arts worden geraadpleegd. Meer informatie over dit onderwerp vindt u hier.