Melitraceen

Haloperidol is een neurolepticum. Haloperidol wordt gebruikt voor de behandeling van acute of chronische schizofrenie, tics bij het syndroom van Gilles de la Tourette, manie bij bipolaire stoornis, misselijkheid en braken, delirium, agitatie, acute psychose en hallucinaties bij alcoholontwenning. Het kan via de mond of via injectie worden toegediend. Haloperidol is alleen op recept verkrijgbaar.

Farmacodynamica

Hoewel haloperidol farmacologische activiteit vertoont op een aantal receptoren in de hersenen, oefent het zijn antipsychotische werking uit door zijn krachtige antagonisme van de dopaminereceptor (voornamelijk D2), vooral in het mesolimbische en mesocorticale systeem van de hersenen. Het bindt ook aan α1-receptoren en, in hogere doses, aan 5-HT2-receptoren.

Farmacokinetica

Haloperidol is een zeer lipofiele verbinding en wordt bij de mens sterk gemetaboliseerd, wat kan leiden tot grote interindividuele variabiliteit in de farmacokinetiek. Haloperidol wordt bij orale inname goed geabsorbeerd uit het maagdarmkanaal, maar het first-pass-effect vermindert de orale biologische beschikbaarheid tot 40-75%. Enzymen die betrokken zijn bij de biotransformatie van haloperidol zijn onder andere CYP3A4 en CYP2D6 en carbonylreductase. De plasma-eiwitbinding is slechts ongeveer 10%. Na orale toediening bedraagt de halfwaardetijd ongeveer 14,5-36,7 uur. Na intramusculaire injectie is de gemiddelde halfwaardetijd 20,7 uur. Haloperidol en zijn metabolieten worden bijna volledig in de urine uitgescheiden.

Drug interacties

Interacties met de volgende geneesmiddelen kunnen optreden, waarvan sommige bedreigend zijn:

• Amiodarone: verlenging van het QT interval
• Levodopa: verminderd effect van levodopa
• Lithium
• Methyldopa: verhoogd risico op extrapyramidale bijwerkingen en andere nadelige centrale effecten
• Andere centraal depressieve geneesmiddelen (alcohol, tranquillizers, narcotica): effecten en bijwerkingen van deze geneesmiddelen (sedatie, ademhalingsdepressie) worden versterkt. Met name de doses van gelijktijdig gebruikte opioïden kunnen bij chronische pijn met 50% worden verlaagd.
• Andere geneesmiddelen gemetaboliseerd door het CYP3A4 enzymsysteem: Inducerende stoffen zoals carbamazepine, fenobarbital en rifampicine verlagen de plasmaspiegel en remmende stoffen zoals kinidine en fluoxetine verhogen de plasmaspiegel.
  Trizyklische Antidepressiva: Metabolismus und Elimination von Trizyklika signifikant vermindert, erhöhte Toxizität festgestellt (anticholinerge und kardiovaskuläre Nebenwirkungen, Absenkung der Krampfschwelle

Bijwerkingen:

Veel voorkomende bijwerkingen:

Extrapyramidale bijwerkingen waaronder:

• Akathisia (motorische rusteloosheid).
• Dystonie (aanhoudende spasmen en spiersamentrekkingen).
• Spierstijfheid
• Parkinsonisme (kenmerkende symptomen zoals rigiditeit)
• Hypotensie (daling van de bloeddruk)

Anticholinerge bijwerkingen zoals:

• Wazig zicht
• Constipatie
• Droge mond
• Somnolentie

Toxicologische gegevens:

LD50 (rat, oraal): 128 mg-kg-1