Pyrantel

Pyrantel is een pyrimidinederivaat en anthelminticum voor de orale behandeling van diverse parasitaire worminfecties zoals ascariasis, haakworminfecties, enterobiasis, trichostrongyliasis en trichinellose. Als menselijk geneesmiddel wordt de werkzame stof geformuleerd als een zout (pamoaat of embonaat) dat gewoonlijk wordt toegediend in suspensies of kauwtabletten. Pyrantel wordt ook vaak gebruikt in de diergeneeskunde voor ontworming.

Pyrantel werd voor het eerst beschreven in 1965 door onderzoekers van de firma Pfizer, die op zoek waren naar cyclische amidinen met geschikte farmacokinetische eigenschappen (met name werkingsduur) voor gebruik als ontwormingsmiddel. Pyrantel staat op de lijst van essentiële geneesmiddelen van de Wereldgezondheidsorganisatie.

Farmacodynamica

Pyrantel werkt als een depolariserende neuromusculaire blokker, waardoor de parasieten plotseling samentrekken en vervolgens verlamd raken. Hierdoor verliest de worm zijn greep op de darmwand en wordt hij op natuurlijke wijze uit het systeem verwijderd. Als geneesmiddel wordt pyrantel altijd toegediend in de vorm van het zout pyrantel pamoaat of pyrantel embonaat, waardoor het zeer slecht wordt opgenomen in de menselijke darm. Vanwege de lage absorptie en de lage dosering wordt pyrantel beschouwd als grotendeels veilig voor de mens.

Farmacokinetiek

Pyrantel wordt slechts in zeer geringe mate door het menselijk maagdarmkanaal geabsorbeerd. Ongeveer 50 % van de orale dosis wordt onveranderd in de feces uitgescheiden. Ongeveer 7% van de ingenomen dosis wordt geabsorbeerd en in de urine uitgescheiden als onveranderde werkzame stof en metabolieten.

Interacties tussen geneesmiddelen

Gelijktijdige inname met piperazine kan het effect van pyrantel verzwakken.

Bijwerkingen

Aangezien de werkzame stof slechts in zeer geringe mate wordt opgenomen, zijn bijwerkingen na inname zeldzaam.

Mogelijke bijwerkingen zijn: