Cruciate ligament ruptuur - achter

Een scheur van de achterste kruisband komt vooral voor bij auto-ongelukken. Aangezien de achterste kruisband een van de sterkste ligamentstructuren in het kniegewricht is, is een scheur van de achterste kruisband een zeer zeldzame blessure - scheuren van de voorste kruisband of het mediale collaterale ligament komen veel vaker voor.

De voorste en achterste kruisbanden lopen kruiselings van de tuberositas van het scheenbeen (tibia) naar het dijbeen (femur). De ligamenten fixeren het kniegewricht, waarbij de voorste kruisband de belangrijkste stabiliserende functie vervult. De voorste kruisband beperkt de knie-extensie, de achterste kruisband verhindert een rechte achterwaartse verplaatsing ter hoogte van het tibiaal plateau.

Een scheur van de achterste kruisband wordt meestal veroorzaakt door uitwendige kracht, bijvoorbeeld bij sport of verkeersongevallen. In een gebogen kniepositie (zoals bij het zitten in een auto) wordt de achterste kruisband sterk opgerekt. Als het ligament ernstig wordt overrekt door een externe kracht, kan de achterste kruisband scheuren.

In tegenstelling tot voorste kruisbandrupturen raakt zelden alleen de achterste kruisband geblesseerd - in de meeste gevallen raken ook andere ligamenten en het gewrichtskapsel geblesseerd.

Wanneer de achterste kruisband scheurt, horen of voelen veel patiënten een scheur in het kniegewricht. Dit wordt gevolgd door zwelling van de knie en hevige pijn. Een gewrichtsuitstorting kan ook optreden.

Deze symptomen nemen na enige tijd af, maar de knie heeft niet meer de oorspronkelijke stabiliteit als gevolg van de gescheurde kruisband. Een scheur van de achterste kruisband zorgt ervoor dat de kop van het scheenbeen naar achteren verschuift ten opzichte van het bovenbeen. Getroffen personen merken dit vooral bij het traplopen en compenseren de gewrichtsinstabiliteit door altijd met licht gebogen knieën te lopen.

Na verloop van tijd kan het gebrek aan stabiliteit van de knie andere structuren beschadigen, zoals het gewrichtskraakbeen of het gewrichtskapsel, en leiden tot artrose (gewrichtsslijtage).

De beschrijving van het ongeval en de karakteristieke zwelling van de knie alleen al kunnen er vaak op wijzen dat er waarschijnlijk een kruisband gescheurd is, nog vóór verdere onderzoeken. De arts onderwerpt het kniegewricht dan aan een stabiliteitstest - de gescheurde achterste kruisband maakt het mogelijk dat het scheenbeen naar achteren kan bewegen ten opzichte van het bovenbeen. Het is echter mogelijk dat de stabiliteitstest pas een paar dagen na het ongeval kan worden uitgevoerd vanwege de ernstige zwelling en pijn.

Een scheur van de achterste kruisband wordt gediagnosticeerd met magnetische resonantie beeldvorming (MRI). Deze beeldvormingstechniek maakt de kruisbanden en de beschadigde structuren duidelijk zichtbaar. Met behulp van röntgenstralen die vanuit twee verschillende richtingen worden genomen, kan schade aan de botstructuren worden opgespoord.

Of een chirurgische reconstructie van de achterste kruisband moet worden uitgevoerd, hangt af van de individuele situatie en van de persoonlijke eisen van de patiënt. Er is geen standaard of een operatie wel of niet moet worden uitgevoerd. Als de achterste kruisband echter samen met een stuk bot is uitgescheurd of als er bijkomende letsels zijn, moet een operatie worden uitgevoerd.

De huidige standaard chirurgische procedure is arthroscopisch geassisteerde kruisbandreconstructie. Bij deze procedure wordt een deel van de knieschijfpees tussen de knieschijf en het scheenbeen verwijderd om de oorspronkelijke achterste kruisband te vervangen. Deze pees heeft de juiste lengte en kan operatief worden verwijderd, zodat er aan beide uiteinden van de pees een klein stukje bot overblijft. Tijdens een arthroscopie (gewrichtseendoscopie) wordt de patellapees op dezelfde plaats vastgemaakt als de oorspronkelijke kruisbandpees. De stukjes bot worden in het scheenbeen en in het dijbeen vastgezet met schroeven of met een perspassing. De chirurgische en langetermijnresultaten van een kruisbandreconstructie zijn bij de achterste kruisband echter niet zo succesvol als bij de vervanging van de voorste kruisband.

In veel gevallen kunnen de symptomen van een gescheurde achterste kruisband zonder operatie worden verlicht door het dragen van speciale spalken. Deze spalken moeten ook tijdens de periode na de operatie worden gedragen om het nieuw ingebrachte ligament te beschermen. Fysiotherapie (kinesitherapie) is een belangrijke aanvulling om latere knieklachten te voorkomen.

Slechts in zeldzame gevallen treden na de operatie complicaties op, zoals bloedingen, trombose, infectie van het gewricht of zenuwletsel. Aangezien het pees transplantaat gemaakt is van lichaamseigen weefsel, wordt het meestal zonder problemen verdragen en genezen de operatiewonden goed.

Slechts in zeer zeldzame gevallen is er sprake van beschadiging van de meniscus, een breuk van de knieschijf of loslating van het pees-transplantaat. Blijvende instabiliteit van het kniegewricht is ook zeer zeldzaam.

12 tot 16 weken na de operatie kan de patiënt meestal weer sporten zonder beperkingen, maar hierbij moet worden opgemerkt dat de knie niet meer de oorspronkelijke stabiliteit heeft als gevolg van het kruisbandtransplantaat. Voortijdige artrose (slijtage van het gewricht) kan worden voorkomen door consequente training en fysiotherapie.