Scheur in het ligament van de knie

Het kniegewricht wordt zwaar belast door verschillende bewegingen, zoals tijdens sportactiviteiten. Daarom wordt de knie gestabiliseerd en ondersteund door de laterale en de kruisbanden, en door de spieren van het onder- en bovenbeen.

De collaterale ligamenten zijn verantwoordelijk voor het stabiliseren van de binnen- en buitenkant van de knie, vooral wanneer de knie in een gestrekte positie is. Als het kniegewricht gebogen is, zijn de collaterale ligamenten niet gespannen. Daarentegen is de voorste kruisband verantwoordelijk voor het stabiliseren van de knie wanneer deze naar voren wordt belast en de achterste kruisband wanneer deze naar achteren wordt belast.

In de meeste gevallen wordt de voorste kruisband aangetast door ongevallen, maar ook de mediale collaterale band kan vaak beschadigd raken, vooral door diverse sportblessures (skiën, voetbal).

Een letsel aan het mediale collaterale ligament wordt veroorzaakt door uitwaartse belasting van het kniegewricht. Als het onderbeen bijvoorbeeld bij een ongeval tijdens voetbal of skiën met geweld naar buiten wordt geduwd terwijl het been gestrekt is, kan dit leiden tot een scheur van het mediale collaterale ligament. Als het kniegewricht ook overgedraaid is, kunnen de kruisbanden of de menisci ook geblesseerd raken, wat een "ongelukkig triade" wordt genoemd.

Scheuren van het externe collaterale ligament (buitenste ligament) worden grotendeels veroorzaakt door overmatige interne rotatie van het kniegewricht. De scheur van de buitenste collaterale band komt veel minder vaak voor dan de scheur van de binnenste band, maar kan ook gepaard gaan met beschadiging van de kruisbanden of de menisci.

Een typisch symptoom van een letsel aan de collaterale ligamenten is acute pijn die na enige tijd afneemt. Wanneer het kniegewricht echter opnieuw wordt belast, wordt de pijn meestal weer merkbaar. Indien naast de collaterale ligamenten ook kleine vaten gewond zijn, kan de knie opzwellen en kan hematoomvorming (bloeduitstorting) optreden.

Bovendien melden patiënten meestal dat hun knie instabiel aanvoelt in de richting van het niet-verwonde collaterale ligament. Bovendien kan het been overmatig worden gestrekt in de richting van het gezonde collaterale ligament.

Een gescheurd lateraal collateraal ligament kan meestal worden gediagnosticeerd aan de hand van het verloop van het ongeval en door speciale onderzoeksmaatregelen. Gewoonlijk wordt bijvoorbeeld de stabiliteitstest uitgevoerd, waarbij een te grote afwijking van de knie ten opzichte van het gezonde collaterale ligament kan worden vastgesteld. Dus als de mediale collaterale band gescheurd is, is hyperextensie naar buiten toe mogelijk, en als de laterale collaterale band gescheurd is, is hyperextensie naar binnen toe mogelijk.

Om bijkomend letsel aan de kruisbanden of de menisci uit te sluiten, wordt de knie onderzocht door middel van verdere stabiliteitstests. In sommige gevallen kunnen deze tests echter pas na een paar dagen worden uitgevoerd, wanneer de pijn is verdwenen of de zwelling is afgenomen.

Om te weten te komen of het collaterale ligament zelf is gescheurd of dat het van het bot is afgescheurd, wordt meestal een röntgenfoto gemaakt terwijl het kniegewricht gestabiliseerd is.

Voor meer gedetailleerde beeldvorming, bijvoorbeeld om andere structuren te controleren, is magnetische resonantie beeldvorming (MRI) het beste. In zeldzame gevallen kan de diagnose ook worden gesteld door middel van een endoscopie van het kniegewricht (arthroscopie).

Als er slechts één collateraal ligament is gescheurd, hoeft dit normaal gesproken niet operatief te worden hersteld. In de meeste gevallen is stabilisatie van het kniegewricht met speciale spalken en versterking van de beenspieren met fysiotherapie voldoende.

Als het letsel het collaterale ligament echter van het bot scheidt, is meestal een operatie nodig, waarbij het ligament met speciale draden, spijkers of schroeven op zijn plaats wordt gefixeerd. Ongelukkige triade letsels waarbij de kruisband of de menisci betrokken zijn, moeten in de meeste gevallen ook operatief worden hersteld.

De vooruitzichten na een letsel aan een collateraal ligament zijn meestal goed en de scheur geneest meestal zeer goed.

Voor een volledig herstel van het gekwetste collaterale ligament is een consequent uitgevoerde, regelmatige fysiotherapie ter versterking van de spieren echter belangrijk. Hierdoor kan het kniegewricht worden gestabiliseerd en ontlast, waarna het uitvoeren van sportactiviteiten vaak weer zonder problemen mogelijk wordt.