Lonquex 6 mg oplossing voor injectie

Wat is Lonquex?

Lonquex bevat de werkzame stof lipegfilgrastim. Lipegfilgrastim is een langwerkend, gewijzigd eiwit dat met biotechnologie wordt geproduceerd in bacteriën die men Escherichia coli noemt. Het behoort tot een groep van eiwitten die cytokines worden genoemd en is vergelijkbaar met een natuurlijk eiwit (granulocyten-koloniestimulerende factor [G-CSF]) dat door uw eigen lichaam wordt aangemaakt.

Waarvoor wordt dit middel gebruikt?

Uw arts heeft u Lonquex voorgeschreven om de duur van een aandoening die men neutropenie noemt (een laag aantal witte bloedcellen) te verkorten en het optreden van febriele neutropenie (een laag aantal witte bloedcellen in combinatie met koorts) te verminderen. Deze aandoeningen kunnen worden veroorzaakt door het gebruik van cytotoxische chemotherapie (geneesmiddelen die snel groeiende cellen vernietigen).

Hoe werkt Lonquex?

Lipegfilgrastim stimuleert het beenmerg (het weefsel waarin nieuwe bloedcellen worden aangemaakt) om meer witte bloedcellen te produceren. Witte bloedcellen zijn belangrijk omdat ze uw lichaam helpen bij het bestrijden van infecties. Deze cellen zijn zeer gevoelig voor de effecten van chemotherapie, waardoor het aantal van deze cellen in uw lichaam kan dalen. Als er van witte bloedcellen maar een klein aantal overblijft, is het mogelijk dat er onvoldoende in het lichaam overblijven om bacteriën te bestrijden en is het mogelijk dat u een groter risico op infecties heeft.

Wanneer mag u dit middel niet gebruiken?

• U bent allergisch voor één van de stoffen in dit geneesmiddel. Deze stoffen kunt u vinden in rubriek 6.

Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?

Neem contact op met uw arts, apotheker of verpleegkundige voordat u dit middel gebruikt

• als u pijn linksboven in de buik of in de punt van uw schouder krijgt. Dit kan het gevolg zijn van een miltaandoening (zie rubriek “4. Mogelijke bijwerkingen”).
• als u moet hoesten, koorts heeft en ademhalingsproblemen heeft. Dit kan het gevolg zijn van een longaandoening (zie rubriek “4. Mogelijke bijwerkingen”).
• als u sikkelcelanemie heeft, wat een erfelijke ziekte is die wordt gekenmerkt door sikkelvormige rode bloedcellen.
• als u eerder allergische reacties heeft gehad op andere geneesmiddelen als dit middel (bijvoorbeeld filgrastim, lenograstim of pegfilgrastim van de groep van G-CSF’s). Er kan een risico bestaan dat u ook een reactie krijgt op Lonquex.

Uw arts zal regelmatig bloedonderzoek laten uitvoeren om diverse onderdelen van het bloed en hun waarden te controleren.

Kinderen en jongeren tot 18 jaar

Geef dit geneesmiddel niet aan kinderen en jongeren tot 18 jaar, omdat er geen gegevens zijn waaruit blijkt dat dit geneesmiddel bij deze leeftijdsgroep veilig en werkzaam is.

Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?

Gebruikt u naast Lonquex nog andere geneesmiddelen, of heeft u dat kort geleden gedaan of bestaat de mogelijkheid dat u in de nabije toekomst andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan uw arts of apotheker.

Normaal gezien injecteert u uw dosis Lonquex ongeveer 24 uur na uw laatste dosis chemotherapie aan het eind van elke cyclus van de chemotherapie.

Zwangerschap en borstvoeding

Lonquex is niet getest bij zwangere vrouwen. Bent u zwanger, denkt u zwanger te zijn of wilt u zwanger worden? Dan is het belangrijk dat u dat uw arts vertelt, omdat het mogelijk is dat de arts beslist dat u dit geneesmiddel niet mag gebruiken.

Het is niet bekend of de werkzame stof in dit geneesmiddel in de moedermelk terechtkomt. Daarom moet u tijdens de behandeling het geven van borstvoeding onderbreken.

Rijvaardigheid en het gebruik van machines

Lonquex heeft geen of een verwaarloosbare invloed op uw rijvaardigheid en op uw vermogen om machines te bedienen.

Lonquex bevat sorbitol en natrium

Dit geneesmiddel bevat sorbitol. Indien uw arts u heeft meegedeeld dat u bepaalde suikers niet verdraagt, neem dan contact op met uw arts voordat u dit geneesmiddel gebruikt.

Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol natrium (23 mg) per voorgevulde spuit, d.w.z. dat het in wezen ‘natriumvrij’ is.

Gebruik dit geneesmiddel altijd precies zoals uw arts of apotheker u dat heeft verteld. Twijfelt u over het juiste gebruik? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.

Wat is de aanbevolen dosering?

De aanbevolen dosering is één voorgevulde spuit (6 mg lipegfilgrastim) eenmaal per cyclus van de chemotherapie.

Wanneer moet Lonquex worden gebruikt?

Dit geneesmiddel moet ongeveer 24 uur na uw laatste dosis chemotherapie aan het eind van elke cyclus van de chemotherapie worden gegeven.

Hoe worden de injecties gegeven?

Dit geneesmiddel wordt gegeven als een injectie met behulp van een voorgevulde spuit. De injectie wordt gegeven in het weefsel net onder de huid (subcutane injectie).

Het is mogelijk dat uw arts voorstelt dat u leert hoe u dit geneesmiddel bij uzelf kunt injecteren. Uw arts of verpleegkundige zal u instructies geven hoe u dit moet doen. Probeer niet om Lonquex bij uzelf toe te dienen als u deze instructies niet heeft gehad. Informatie die nodig is om de voorgevulde spuit te gebruiken, kunt u vinden aan het eind van deze bijsluiter (zie rubriek “7. Informatie om een injectie bij uzelf toe te dienen”). Een goede behandeling van uw ziekte vereist echter nauwgezette en constante samenwerking met uw arts.

Heeft u te veel van dit middel gebruikt?

Als u te veel van dit middel heeft gebruikt, raadpleeg dan uw arts.

Bent u vergeten dit middel te gebruiken?

Als u een injectie heeft overgeslagen, neem dan contact op met uw arts om af te spreken wanneer u de volgende dosis dient te injecteren.

Heeft u nog andere vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw arts, apotheker of verpleegkundige.

Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen daarmee te maken.

Ernstigste bijwerkingen

• Allergische reacties zoals huiduitslag, dikkere jeukende gebieden van de huid en ernstige allergische reacties met zwakte, een daling van de bloeddruk, ademhalingsproblemen en opgezwollen gezicht zijn soms (kunnen tot 1 op de 100 personen treffen) gemeld. Als u denkt dat u dit type reactie heeft, moet u uw injectie met Lonquex stopzetten en onmiddellijk een arts raadplegen.
• Een vergrote milt en gevallen van een gescheurde milt zijn gemeld met andere geneesmiddelen die vergelijkbaar zijn met Lonquex. Sommige gevallen van gescheurde milt waren fataal. Het is belangrijk dat u onmiddellijk contact opneemt met uw arts als u pijn in de linkerbovenkant van de buik of in de linkerschouder heeft, omdat dit mogelijk verband houdt met een probleem met uw milt.
• Hoesten, koorts en ademhalingsproblemen of een pijnlijke ademhaling kunnen tekenen zijn van soms voorkomende (kunnen tot 1 op de 100 personen treffen), ernstige bijwerkingen met betrekking tot de longen, zoals longontsteking en ‘acute respiratory distress syndrome’, die fataal kunnen zijn. Als u koorts of een van deze symptomen heeft, is het belangrijk dat u onmiddellijk contact opneemt met uw arts.

Andere bijwerkingen

Zeer vaak (treffen meer dan 1 op de 10 personen)

• Pijn van het skelet en de skeletspieren, zoals botpijn en pijn in de gewrichten, spieren, ledematen, borstkas, nek/hals of rug. Uw arts zal u vertellen wat u kunt innemen om de botpijn te verlichten.

Vaak (treffen maximaal 1 op de 10 personen)

• Daling van het aantal bloedplaatjes, wat het risico op een bloeding of blauwe plek doet stijgen.
• Hoofdpijn.
• Huidreacties, zoals roodheid of uitslag.
• Lage bloedwaarden van kalium, wat kan leiden tot spierzwakte, trekkende bewegingen of een abnormaal hartritme.
• Pijn op de borst.

Soms (treffen maximaal 1 op de 100 personen)

• Stijging van het aantal witte bloedcellen.
• Plaatselijke reacties op de injectieplaats, zoals pijn of verharding.
• In uw bloed kunnen enkele veranderingen optreden, maar deze worden met routinematig bloedonderzoek opgespoord.

Bijwerkingen die zijn waargenomen met vergelijkbare geneesmiddelen, maar nog niet met Lonquex

• Sikkelcelcrisissen bij patiënten met sikkelcelanemie.
• Donkerrode, dikkere, pijnlijke zweertjes op de ledematen en soms in het gezicht en de nek/hals in combinatie met koorts (syndroom van Sweet).
• Ontsteking van de bloedvaten in de huid.

Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts, of apotheker of verpleegkundige. Dit geldt ook voor mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan.

Het melden van bijwerkingen

Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts, of apotheker of verpleegkundige. Dit geldt ook voor mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden via het nationale meldsysteem zoals vermeld in aanhangsel V. Door bijwerkingen te melden, kunt u ons helpen meer informatie te verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.

Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die is te vinden op de buitenverpakking en op het etiket van de voorgevulde spuit na EXP. Daar staat een maand en een jaar. De laatste dag van die maand is de uiterste houdbaarheidsdatum.

Bewaren in de koelkast (2 C - 8 C).

Niet in de vriezer bewaren.

De voorgevulde spuit in de buitenverpakking bewaren ter bescherming tegen licht.

Lonquex mag uit de koelkast worden genomen en worden bewaard beneden 25°C gedurende maximaal één periode van maximaal 3 dagen. Zodra het geneesmiddel uit de koelkast is genomen, moet het binnen deze periode worden gebruikt of moet het worden afgevoerd.

Gebruik dit geneesmiddel niet als u ziet dat het troebel is of dat het deeltjes bevat.

Voer dit geneesmiddel af volgens de instructies van uw arts, verpleegkundige of apotheker.

Welke stoffen zitten er in dit middel?

• De werkzame stof in dit middel is lipegfilgrastim. Elke voorgevulde spuit bevat 6 mg lipegfilgrastim. Elke ml oplossing bevat 10 mg lipegfilgrastim.
• De andere stoffen (hulpstoffen) in dit middel zijn ijsazijn, natriumhydroxide, sorbitol (E420), polysorbaat 20 en water voor injectie.

Hoe ziet Lonquex eruit en hoeveel zit er in een verpakking?

Lonquex is een oplossing voor injectie (injectie) in een voorgevulde spuit met een vaste injectienaald in een blisterverpakking. Lonquex is een heldere en kleurloze oplossing. Elke voorgevulde spuit bevat 0,6 ml oplossing.

Elke verpakking bevat 1 voorgevulde spuit met of zonder veiligheidshulpmiddel.

Niet alle genoemde verpakkingsgrootten worden in de handel gebracht.

Houder van de vergunning voor het in de handel brengen

Teva Pharma B.V.

Computerweg 10

3542 DR Utrecht Nederland

Fabrikant

Merckle Biotec GmbH

Dornierstraße 10

89079 Ulm

Duitsland

Teva Pharmaceuticals Europe B.V.

Swensweg 5

2031 GA Haarlem

Nederland

Neem voor alle informatie met betrekking tot dit geneesmiddel contact op met de lokale vertegenwoordiger van de houder van de vergunning voor het in de handel brengen:

België/Belgique/Belgien	Lietuva
Teva Pharma Belgium N.V./S.A./AG	UAB "Sicor Biotech"
Tél/Tel: +32 3 820 73 73	Tel: +370 5 266 0203
България	Luxembourg/Luxemburg
Тева Фармасютикълс България ЕООД	Teva Pharma Belgium N.V./S.A./AG,
Teл: +359 2 489 95 82	Belgique/Belgien
	Tél/Tel: +32 3 820 73 73
Česká republika	Magyarország
Teva Pharmaceuticals CR, s.r.o.	Teva Magyarország Zrt.
Tel: +420 251 007 111	Tel.: +36 1 288 64 00
Danmark	Malta
Teva Denmark A/S	Drugsales Ltd.
Tlf: +45 44 98 55 11	Tel: +356 21 419070
Deutschland	Nederland
TEVA GmbH	Teva Nederland B.V.
Tel: +49 731 402 08	Tel: +31 800 0228 400
Eesti	Norge

UAB "Sicor Biotech" Eesti filiaal	Teva Norway AS
Tel: +372 661 0801	Tlf: +47 66 77 55 90
Ελλάδα	Österreich
Teva Ελλάς Α.Ε.	ratiopharm Arzneimittel Vertriebs-GmbH
Τηλ: +30 210 72 79 099	Tel: +43 1 97 007
España	Polska
Teva Pharma, S.L.U.	Teva Pharmaceuticals Polska Sp. z o.o.
Tél: +34 91 387 32 80	Tel.: +48 22 345 93 00
France	Portugal
Teva Santé	Teva Pharma - Produtos Farmacêuticos, Lda
Tél: +33 1 55 91 78 00	Tel: +351 21 423 59 10
Hrvatska	România
Pliva Hrvatska d.o.o.	Teva Pharmaceuticals S.R.L
Tel: +385 1 37 20 000	Tel: +40 21 230 65 24
Ireland	Slovenija
Teva Pharmaceuticals Ireland	Pliva Ljubljana d.o.o.
Tel: +353 51 321740	Tel: +386 1 58 90 390
Ísland	Slovenská republika
Vistor hf.	TEVA Pharmaceuticals Slovakia s.r.o.
Sími: +354 535 7000	Tel: +421 2 57 26 79 11
Italia	Suomi/Finland
Teva Italia S.r.l.	Teva Finland
Tel: +39 02 89 17 98 1	Puh/Tel: +358 20 180 5900
Κύπρος	Sverige
Teva Ελλάς Α.Ε., Ελλάδα	Teva Sweden AB
Τηλ: +30 210 72 79 099	Tel: +46 42 12 11 00
Latvija	United Kingdom
UAB "Sicor Biotech" filiāle Latvijā	Teva UK Limited
Tel: +371 677 849 80	Tel: +44 1977 628500

Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in {maand JJJJ}.

Meer informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees Geneesmiddelenbureau http://www.ema.europa.eu).

Deze rubriek bevat informatie over hoe u bij uzelf een injectie met Lonquex onder de huid dient te geven. Het is belangrijk dat u niet probeert om uzelf de injectie te geven, tenzij u dit speciaal met uw arts of verpleegkundige heeft geoefend. Als u niet zeker bent hoe u bij uzelf de injectie moet geven of als u vragen heeft, vraag dan hulp aan uw arts of verpleegkundige.

Hoe wordt dit middel gebruikt?

U moet bij uzelf de injectie in het weefsel net onder de huid geven. Dit noemt men een subcutane injectie.

Hulpmiddelen die u nodig heeft

Om bij uzelf een injectie in het weefsel onder de huid te geven, heeft u het volgende nodig:

• een voorgevulde spuit met Lonquex,
• een alcoholdoekje,
• een gaasverband of een steriel gaaskompres,
• een prikbestendige container (plastic container die door het ziekenhuis of de apotheek wordt geleverd) zodat u gebruikte spuiten op een veilige manier kunt weggooien.

Wat moet u vóór uw injectie doen?

1. Neem het geneesmiddel uit de koelkast.
2. Open de blisterverpakking en neem de voorgevulde spuit uit de blisterverpakking. Pak de voorgevulde spuit niet vast aan de zuiger of aan de naaldbescherming.
3. Controleer de uiterste houdbaarheidsdatum op het etiket van de voorgevulde spuit (EXP). Gebruik de spuit niet als de laatste dag van de vermelde maand verstreken is.
4. Controleer hoe Lonquex eruitziet. Het moet een heldere en kleurloze vloeistof zijn. Als de vloeistof zichtbare deeltjes bevat of als hij troebel is, mag u hem niet gebruiken.
5. Lonquex mag niet krachtig worden geschud, omdat dit een negatief effect kan hebben op de werking ervan.
6. Voor een comfortabele injectie laat u de voorgevulde spuit gedurende 30 minuten op kamertemperatuur komen (niet hoger dan 25°C) of houdt u de voorgevulde spuit voorzichtig in uw hand gedurende een paar minuten. Lonquex mag niet op een andere manier worden opgewarmd (bijvoorbeeld niet opwarmen in een magnetron of in heet water).
7. U mag de naaldbescherming niet eerder van de spuit verwijderen dan wanneer u klaar bent om de injectie toe te dienen.
8. Ga naar een aangename, goed verlichte plek. Leg alles wat u nodig heeft binnen handbereik (de voorgevulde spuit met Lonquex, een alcoholdoekje, een gaasverband of een steriel gaaskompres en de prikbestendige container).
9. Was uw handen zorgvuldig.

Hoe maakt u uw injectie klaar?

Voordat u bij uzelf een injectie met Lonquex geeft, moet u het volgende doen:

1. Houd de spuit vast en verwijder voorzichtig de bescherming van de naald zonder die te draaien. Trek met een rechte beweging, zoals op afbeelding 1 en 2 wordt getoond. Raak de naald niet aan en druk niet op de zuiger.
2. Het is mogelijk dat u kleine luchtbelletjes in de voorgevulde spuit opmerkt. Als er luchtbelletjes aanwezig zijn, tik dan voorzichtig met uw vingers tegen de spuit totdat de luchtbelletjes naar de bovenkant van de spuit komen. Terwijl u de spuit met de punt omhoog houdt, dient u alle lucht uit de spuit te verwijderen door de zuiger langzaam naar boven te drukken.
3. Nu kunt u de voorgevulde spuit gebruiken.

1

2

Waar moet u uw injectie toedienen?

De geschiktste plekken om bij uzelf een injectie te geven, zijn:

• de bovenkant van uw dijen,
• de buik (zie de grijze zones op afbeelding 3), maar vermijd de huid net rondom de navel.

Als iemand anders u de injectie geeft, kan hij of zij ook de rugzijde en zijkant van uw bovenarmen gebruiken (zie de grijze zones op afbeelding 4 en 5).

3

4

5

Hoe moet u bij uzelf een injectie geven?

1. Desinfecteer de injectieplaats op de huid met een alcoholdoekje en neem de huid tussen uw duim en wijsvinger vast zonder erin te knijpen (zie afbeelding 6).
2. Prik de naald helemaal in de huid, zoals uw verpleegkundige of arts heeft getoond. De hoek tussen de spuit en de huid mag niet te klein zijn (minstens 45°, zie afbeelding 7).
3. Trek een beetje aan de zuiger om te controleren dat er geen bloedvat werd aangeprikt. Als u bloed opmerkt in de spuit, verwijdert u de naald en prikt u die op een ander plek opnieuw in de huid.
4. Injecteer de vloeistof langzaam en gelijkmatig in het weefsel, terwijl u uw huid nog steeds tussen uw duim en wijsvinger vasthoudt.
5. Nadat u de vloeistof heeft geïnjecteerd, verwijdert u de naald en laat u uw huid los.
6. Druk met een gaasverband of een steriel gaaskompres enkele seconden op de injectieplaats.

7. Gebruik elke spuit voor slechts één injectie. Lonquex dat in de spuit overblijft, mag u niet meer gebruiken.

6

7

Niet vergeten

Als u problemen heeft, vraag dan hulp en advies aan uw arts of verpleegkundige.

Gebruikte spuiten weggooien

• Plaats de bescherming niet terug op gebruikte naalden.
• Plaats gebruikte spuiten in de prikbestendige container en bewaar deze container buiten het zicht en bereik van kinderen.
• Voer de volle prikbestendige container af, zoals uw arts, verpleegkundige of apotheker heeft gezegd.
• Spuiten die u heeft gebruikt, mag u nooit in de vuilnisbak gooien.

Deze rubriek bevat informatie over hoe u bij uzelf een injectie met Lonquex onder de huid dient te geven. Het is belangrijk dat u niet probeert om uzelf de injectie te geven, tenzij u dit speciaal met uw arts of verpleegkundige heeft geoefend. Als u niet zeker bent hoe u bij uzelf de injectie moet geven of als u vragen heeft, vraag dan hulp aan uw arts of verpleegkundige.

Hoe wordt dit middel gebruikt?

U moet bij uzelf de injectie in het weefsel net onder de huid geven. Dit noemt men een subcutane injectie.

Hulpmiddelen die u nodig heeft

Om bij uzelf een injectie in het weefsel onder de huid te geven, heeft u het volgende nodig:

• een voorgevulde spuit met Lonquex,
• een alcoholdoekje,
• een gaasverband of een steriel gaaskompres.

Wat moet u vóór uw injectie doen?

1. Neem het geneesmiddel uit de koelkast.
2. Open de blisterverpakking en neem de voorgevulde spuit uit de blisterverpakking (zie afbeelding 1). Pak de voorgevulde spuit niet vast aan de zuiger of aan de naaldbescherming. Hierdoor zou het veiligheidshulpmiddel beschadigd kunnen raken.
3. Controleer de uiterste houdbaarheidsdatum op het etiket van de voorgevulde spuit (EXP). Gebruik de spuit niet als de laatste dag van de vermelde maand verstreken is.
4. Controleer hoe Lonquex eruitziet. Het moet een heldere en kleurloze vloeistof zijn. Als de vloeistof zichtbare deeltjes bevat of als hij troebel is, mag u hem niet gebruiken.
5. Lonquex mag niet krachtig worden geschud, omdat dit een negatief effect kan hebben op de werking ervan.
6. Voor een comfortabele injectie laat u de voorgevulde spuit gedurende 30 minuten op kamertemperatuur komen (niet hoger dan 25°C) of houdt u de voorgevulde spuit voorzichtig in uw hand gedurende een paar minuten. Lonquex mag niet op een andere manier worden opgewarmd (bijvoorbeeld niet opwarmen in een magnetron of in heet water).
7. U mag de naaldbescherming niet eerder van de spuit verwijderen dan wanneer u klaar bent om de injectie toe te dienen.
8. Ga naar een aangename, goed verlichte plek. Leg alles wat u nodig heeft binnen handbereik (de voorgevulde spuit met Lonquex, een alcoholdoekje en een gaasverband of een steriel gaaskompres).
9. Was uw handen zorgvuldig.

1

Hoe maakt u uw injectie klaar?

Voordat u bij uzelf een injectie met Lonquex geeft, moet u het volgende doen:

1. Houd de spuit vast en verwijder voorzichtig de bescherming van de naald zonder die te draaien. Trek met een rechte beweging, zoals op afbeelding 2 en 3 wordt getoond. Raak de naald niet aan en druk niet op de zuiger.
2. Het is mogelijk dat u kleine luchtbelletjes in de voorgevulde spuit opmerkt. Als er luchtbelletjes aanwezig zijn, tik dan voorzichtig met uw vingers tegen de spuit totdat de luchtbelletjes naar de

bovenkant van de spuit komen. Terwijl u de spuit met de punt omhoog houdt, dient u alle lucht uit de spuit te verwijderen door de zuiger langzaam naar boven te drukken.

3. Nu kunt u de voorgevulde spuit gebruiken.

2

3

Waar moet u uw injectie toedienen?

De geschiktste plekken om bij uzelf een injectie te geven, zijn:

• de bovenkant van uw dijen,
• de buik (zie de grijze zones op afbeelding 4), maar vermijd de huid net rondom de navel.

Als iemand anders u de injectie geeft, kan hij of zij ook de rugzijde en zijkant van uw bovenarmen gebruiken (zie de grijze zones op afbeelding 5 en 6).

4

5

6

Hoe moet u bij uzelf een injectie geven?

1. Desinfecteer de injectieplaats op de huid met een alcoholdoekje en neem de huid tussen uw duim en wijsvinger vast zonder erin te knijpen (zie afbeelding 7).
2. Prik de naald helemaal in de huid, zoals uw verpleegkundige of arts heeft getoond. De hoek tussen de spuit en de huid mag niet te klein zijn (minstens 45°, zie afbeelding 8).
3. Trek een beetje aan de zuiger om te controleren dat er geen bloedvat werd aangeprikt. Als u bloed opmerkt in de spuit, verwijdert u de naald en prikt u die op een ander plek opnieuw in de huid.

1. Injecteer de vloeistof langzaam en gelijkmatig in het weefsel, terwijl u uw huid nog steeds tussen uw duim en wijsvinger vasthoudt (zie afbeelding 9).
2. Duw de zuiger zo ver als mogelijk is zodat alle vloeistof wordt geïnjecteerd. Terwijl de zuiger nog altijd helemaal naar beneden ingedrukt is, verwijdert u de naald uit de huid (zie afbeelding 10). Laat dan de zuiger los. Het veiligheidshulpmiddel wordt onmiddellijk geactiveerd. De naald en spuit worden in hun geheel automatisch teruggetrokken en afgedekt, zodat u uzelf niet kunt prikken (zie afbeelding 11).
3. Druk met een gaasverband of een steriel gaaskompres enkele seconden op de injectieplaats.
4. Elke voorgevulde spuit is uitsluitend voor eenmalig gebruik.

7

8

9

10

11

Niet vergeten

Als u problemen heeft, vraag dan hulp en advies aan uw arts of verpleegkundige.