Farmacodynamica
Tetracyclines, zoals minocycline, dringen bacteriële cellen binnen via poriënkanalen door zich te binden met kationen zoals magnesium. Hierdoor komen ze in het periplasma terecht, waar ze weer loskomen van de kationen, waardoor de lipofiele tetracycline in het bacteriële cytoplasma kan diffunderen. Tetracyclines verhinderen dan de binding van aminoacyl-tRNA aan het 30S ribosoom, dat alleen in bacteriën voorkomt, en remmen dus de eiwitsynthese. Daardoor kunnen de bacteriën zich niet meer vermenigvuldigen en sterven ze uiteindelijk af.
Farmacokinetiek
Minocycline wordt snel en vrijwel volledig geabsorbeerd uit het bovenste deel van de dunne darm. Inname samen met voedsel heeft geen relevante invloed op de absorptie. Het bereikt zijn hoogste bloedplasmaconcentratie na één tot twee uur en heeft een plasmaproteïnebinding van 70-75%. De stof dringt in bijna alle weefsels door, met bijzonder hoge concentraties in de galblaas en de lever. Minocycline passeert de bloed-hersenbarrière beter dan andere tetracyclines en bereikt ook therapeutisch relevante concentraties in de hersenen. Minocycline wordt tot ongeveer 50% gemetaboliseerd in de lever. De rest wordt grotendeels onveranderd uitgescheiden via de darm. Ongeveer 10-15% wordt via de nieren uitgescheiden. De biologische halfwaardetijd is ongeveer 14-22 uur bij gezonde personen en 30 uur of meer bij patiënten met nier- of leverinsufficiëntie.
Interacties
Wanneer minocycline wordt gecombineerd met arngeische stoffen of voedingsmiddelen die tweewaardige kationen bevatten, kunnen zogenaamde chelaatcomplexen worden gevormd waarin de vrije minocycline wordt gebonden. Daardoor kan het geneesmiddel niet meer in de dunne darm worden opgenomen en verliest het zijn werkzaamheid.
Deze omvatten bijvoorbeeld:
- Zuivelproducten
- Antacida
- Calcium- en magnesiumsupplementen
- IJzersupplementen
- Magnesiumhoudende laxeermiddelen
- Galzuursequestranten
Combinatie met isotretinoïne, acitretine of andere retinoïden kan het risico van intracraniële hypertensie verhogen. Minocycline verlaagt de concentraties van het HIV-medicijn atazanavir in het lichaam aanzienlijk. Minocycline versterkt het effect van cumarinederivaten en sulfonylureum. De toxiciteit van methotrexaat en ciclosporine wordt verhoogd door minocycline. Het effect van orale anticonceptiva wordt verzwakt door de toediening van minocycline.
