Natriumpicosulfaat

ATC-codeA06AB08
CAS-nummer10040-34-3
PUB-nummer5243
Drugbank IDDB09268
Empirische formuleC18H15NO8S2
Molaire massa (g·mol−1)437,444
Aggregatietoestandsolide
Dichtheid (g·cm−3)1,6
Smeltpunt (°C)286,09
Kookpunt (°C)657,33
PKS-waarde4,08
Oplosbaarheid0,0185 mg/ml

Basis

Natriumpicosulfaat is een actief ingrediënt dat wordt gebruikt om constipatie te behandelen en de darmen te legen. Het behoort tot de groep laxeermiddelen. Het is nauw verwant aan bisacodyl en is meestal verkrijgbaar als wit kristallijn poeder. Natriumpicosulfaat is een prodrug, wat betekent dat het werkzame bestanddeel aanwezig is als een inactieve vorm en pas in het lichaam via omzettingsprocessen wordt omgezet in de actieve vorm, het difenol bis-(p-hydroxyfenyl)-pyridyl-2-methaan (BHPM). De omzetting wordt uitgevoerd door bepaalde darmbacteriën. Het voordeel van natriumpicosulfaat is dat het niet in enterische vorm aanwezig hoeft te zijn omdat het niet geabsorbeerd wordt.

Grafische structuurformule van het werkzame bestanddeel natriumpicosulfaat

Effect

Natriumpicosulfaat stimuleert het darmslijmvlies om de afscheiding van water en elektrolyten te verhogen. Hierdoor wordt de ontlasting zachter en vloeibaarder. Natriumpicosulfaat verhoogt ook de frequentie van de stoelgang. Beide effecten samen zorgen voor het laxerende effect. Een ander voordeel is dat natriumpicosulfaat alleen in de dikke darm werkt en daardoor de opname van voedingsstoffen in de dunne darm niet verstoort. Deze selectiviteit in de dikke darm betekent ook dat er geen first-pass effect optreedt en het effect dus sneller optreedt.

Het first-pass effect treedt op bij de meeste werkzame stoffen die in de maag of dunne darm worden opgenomen. De werkzame stof wordt door het slijmvlies van de maag of dunne darm opgenomen en via de poortader (vena portae) naar de lever getransporteerd. In de lever, voordat de werkzame stof in de systemische circulatie komt, wordt het voor de eerste keer gemetaboliseerd, zodat de werkzame stof vervolgens in mindere mate beschikbaar is voor het lichaam. Het first-pass effect heeft een grote invloed op de biologische beschikbaarheid van de respectieve actieve ingrediënten in het lichaam. De biologische beschikbaarheid geeft aan welk percentage van de werkzame stof beschikbaar is in het bloed.

Dosering

Neem natriumpicosulfaat altijd precies in zoals beschreven in de bijsluiter of zoals geadviseerd door uw arts.

De gebruikelijke aanbevolen dosis voor volwassenen is 5-10 mg natriumpicosulfaat.

De aanbevolen dosis voor kinderen vanaf 4 jaar is 2,5-5 mg natriumpicosulfaat.

Het effect treedt op na 6 tot 12 uur en moet 's avonds worden ingenomen om de volgende ochtend de ontlasting op te wekken.

Natriumpicosulfaat mag maar heel kort worden ingenomen, omdat het werkzame bestanddeel alleen de symptomen verlicht en niet de oorzaken van constipatie.

Bijwerkingen

De volgende bijwerkingen kunnen optreden:

Zeer vaak:

Vaak voorkomend:

Soms:

Frequentie onbekend:

  • Overgevoeligheidsreacties
  • Flauwvallen
  • Huidreacties zoals zwelling, jeuk of huiduitslag
  • Ademhalingsmoeilijkheden (angio-oedeem)

Langdurig of hooggedoseerd gebruik kan leiden tot verhoogd verlies van water en elektrolyten, wat kan resulteren in verdere symptomen zoals een verminderde hartfunctie of spierzwakte.

Interacties

Er kunnen wisselwerkingen optreden als de volgende geneesmiddelen tegelijkertijd worden ingenomen:

  • het innemen van diuretica kan leiden tot een verhoogd verlies van kalium in het lichaam
  • inname van bijnierschorshormonen (adrenocorticosteroïden) kan leiden tot een verhoogd kaliumverlies in het lichaam
  • inname van antibiotica kan de werking van natriumpicosulfaat verminderen
  • Verhoogd kaliumverlies in het lichaam kan leiden tot hartproblemen of het effect verstoren van bepaalde medicijnen die de hartfunctie beïnvloeden.

Contra-indicaties

Natriumpicosulfaat mag NIET worden ingenomen in de volgende gevallen:

  • in geval van allergie voor natriumpicosulfaat
  • in geval van darmobstructie of stoornissen van de gastro-intestinale patency
  • bij acute inflammatoire gastro-intestinale aandoeningen
  • ernstige buikpijn met of zonder koorts
  • bij ernstig waterverlies uit het lichaam

Leeftijdsbeperking

Natriumpicosulfaat is goedgekeurd voor gebruik vanaf 4 jaar.

Zwangerschap & borstvoeding

Tijdens de zwangerschap kan natriumpicosulfaat worden ingenomen na overleg met je arts. Natriumpicosulfaat wordt al tientallen jaren gebruikt door zwangere vrouwen zonder enige melding van schadelijke effecten voor de ongeboren baby. Ook in dierstudies zijn geen schadelijke effecten gemeld. Studies over natriumpicosulfaat tijdens de zwangerschap zijn echter zeer schaars.

Tijdens de borstvoeding kan natriumpicosulfaat worden ingenomen na overleg met je arts. Vanwege de zeer lage biologische beschikbaarheid zal het naar verwachting niet overgaan in de moedermelk. Borstvoeding geven kan zonder beperkingen.


Logo

Uw persoonlijke medicatie-assistent

Medicijnen

Blader hier door onze uitgebreide database van A-Z medicijnen, met effecten, bijwerkingen en doseringen.

Stoffen

Alle actieve ingrediënten met hun werking, toepassing en bijwerkingen, evenals de medicijnen waarin ze zijn opgenomen.

Ziekten

Symptomen, oorzaken en behandeling van veelvoorkomende ziekten en verwondingen.

De weergegeven inhoud vervangt niet de originele bijsluiter van het medicijn, vooral niet met betrekking tot de dosering en werking van de afzonderlijke producten. We kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de nauwkeurigheid van de gegevens, omdat deze gedeeltelijk automatisch zijn omgezet. Raadpleeg altijd een arts voor diagnoses en andere gezondheidsvragen.

© medikamio