Dexamethason

Dexamethason

Basis

Dexamethason is een corticosteroïd dat wordt gebruikt bij de behandeling van reumatische aandoeningen, een aantal huidaandoeningen, ernstige allergieën, astma, chronisch obstructieve longziekte, kroep, zwelling van de hersenen, oogpijn na een oogoperatie en samen met antibiotica bij tuberculose. Het kan worden toegediend via de mond, als een injectie in een spier, als een injectie in een ader, als een topische crème of zalf voor de huid of als een topische oplossing voor het oog.

Effect

Farmacodynamica

Dexamethason werkt door zijn structurele gelijkenis met endogene glucocorticoïden. Ongebonden kan het het celmembraan binnendringen en zich dan met hoge affiniteit binden aan intracellulaire glucocorticoïdreceptoren.

Het ontstekingsremmende (anti-inflammatoire) effect wordt bereikt door in te grijpen in het zogenaamde arachidonzuurmetabolisme. De werkzame stof zorgt ervoor dat aan het eind van dit metabolisme minder prostaglandinen en leukotriënen worden aangemaakt. Deze zijn in belangrijke mate betrokken bij het ontstekingsproces van het menselijk lichaam.

Dexamethason heeft een anti-allergische werking door het vrijkomen van histamine te voorkomen en tegelijkertijd het aantal en de activiteit van bepaalde B- en T-lymfocyten te verminderen.

Het heeft ook een minimale mineralocorticoïde activiteit.

Alle effecten van dexamethason treden met een vertraging van 1-3 dagen op, als gevolg van het complexe werkingsmechanisme.

Farmacokinetica

Dexamethason is voor ongeveer 77 % eiwitgebonden in plasma. Het merendeel is gebonden aan serumalbumine. Dexamethason wordt in de lever gemetaboliseerd door het enzym CYP3A4, waardoor geneesmiddelinteracties kunnen optreden. Corticosteroïden worden over het algemeen voornamelijk via de urine uitgescheiden. <10% van de dexamethason wordt echter in de urine uitgescheiden. De gemiddelde halfwaardetijd van een tablet is 4 uur. Na een intramusculaire injectie is de halfwaardetijd ongeveer 3-6 uur.

Drug interacties

Bekende medicijn interacties zijn:

  • Inductoren van hepatische microsomale enzymen (CYP450) zoals barbituraten, fenytoïne en rifampicine kunnen de halfwaardetijd van dexamethason verlagen.
  • Gelijktijdige behandeling met orale anticonceptiva kan het verdelingsvolume vergroten.

Toxiciteit

Bijwerkingen

Vaak voorkomende en occasionele bijwerkingen:

  • Acne
  • Slapeloosheid
  • Duizeligheid
  • Verhoogde eetlust
  • Gewichtstoename
  • Verminderde huidgenezing
  • Depressie
  • Euforie
  • Hoge bloeddruk
  • Verhoogd risico op infectie
  • Verhoogde intraoculaire druk
  • Braken
  • Dyspepsie
  • Verwarring
  • Amnesia
  • Prikkelbaarheid
  • Misselijkheid
  • Malaise
  • Hoofdpijn
  • Cataract (komt voor bij ongeveer 10% van de patiënten die langdurig behandeld worden)

Toxicologische gegevens

LD50 (rat, oraal): 54 mg-kg-1

Chemische en fysische eigenschappen

ATC-Code A01AC02, C05AA09, D07AB19, D07XB05, D10AA03, H02AB02, R01AD03, R03BA19, S01BA01, S01CB01, S02BA06, S03BA01
Moleculaire formule C22H29FO5
Molaire massa (g·mol−1) 392,47
Fysieke toestand solide
Smeltpunt (°C) 262–264
CAS-nummer 50-02-2
PUB-nummer 53629845
Drugbank ID DB01234

Bronnen

  • Drugbank
  • PubChem
  • Aktories, Förstermann, Hofmann, Starke: Allgemeine und spezielle Pharmakologie und Toxikologie, Elsvier, 2017

Redactionele beginselen

Alle voor de inhoud gebruikte informatie is afkomstig van gecontroleerde bronnen (erkende instellingen, deskundigen, studies van gerenommeerde universiteiten). Wij hechten veel belang aan de kwalificatie van de auteurs en de wetenschappelijke achtergrond van de informatie. Zo zorgen wij ervoor dat ons onderzoek gebaseerd is op wetenschappelijke bevindingen.
Markus Falkenstätter, BSc

Markus Falkenstätter, BSc
Schrijver

Markus Falkenstätter is schrijver over farmaceutische onderwerpen in de medische redactie van Medikamio. Hij zit in het laatste semester van zijn studie farmacie aan de Universiteit van Wenen en houdt van wetenschappelijk werk op het gebied van natuurwetenschappen.

Mag. pharm. Stefanie Lehenauer

Mag. pharm. Stefanie Lehenauer
Speler

Stefanie Lehenauer is sinds 2020 freelance schrijfster voor Medikamio en studeerde farmacie aan de Universiteit van Wenen. Ze werkt als apotheker in Wenen en haar passie is kruidengeneesmiddelen en hun werking.

De inhoud van deze pagina is een geautomatiseerde vertaling van hoge kwaliteit uit DeepL. De originele inhoud in het Duits vindt u hier.

Advertentie

Medicijnen die Dexamethason bevatten

Uw persoonlijke medicijn-assistent

afgis-Qualitätslogo mit Ablauf Jahr/Monat: Mit einem Klick auf das Logo öffnet sich ein neues Bildschirmfenster mit Informationen über medikamio GmbH & Co KG und sein/ihr Internet-Angebot: medikamio.com/ This website is certified by Health On the Net Foundation. Click to verify.
Medicijnen

Zoek hier onze uitgebreide database van medicijnen van A-Z, met effecten en ingrediënten.

Stoffen

Alle werkzame stoffen met hun toepassing, chemische samenstelling en medicijnen waarin ze zijn opgenomen.

Ziekten

Oorzaken, symptomen en behandelingsmogelijkheden voor veel voorkomende ziekten en verwondingen.

De getoonde inhoud komt niet in de plaats van de oorspronkelijke bijsluiter van het geneesmiddel, met name wat betreft de dosering en de werking van de afzonderlijke producten. Wij kunnen niet aansprakelijk worden gesteld voor de juistheid van de gegevens, aangezien deze gedeeltelijk automatisch zijn omgezet. Voor diagnoses en andere gezondheidskwesties moet altijd een arts worden geraadpleegd. Meer informatie over dit onderwerp vindt u hier.