Mogelijke bijwerkingen
Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen daarmee te maken. Bijwerkingen kunnen zowel tijdens als na uw operatie optreden.
Erge zeldzame bijwerkingen (kunnen levensbedreigend zijn):
anafylaxe en anafylactische reacties. Dit zijn allergische reacties die snel optreden en levensbedreigend kunnen zijn (zie niet bekende bijwerkingen voor meer informatie).
De volgende bijwerkingen van dit middel zijn ernstig en zullen worden behandeld door uw chirurg of anesthesist, indien nodig tijdens de operatie. Als een van deze bijwerkingen krijgt na uw operatie, roep dan onmiddellijk medische hulp in.
Als u een van de volgende bijwerkingen krijgt, meld dat dan onmiddellijk aan uw arts of verpleegkundige.
-
allergische reacties, die ernstig kunnen zijn, met zwelling van het gezicht, de tong en de keel en
ademhalingsmoeilijkheden.
-
een snelle stijging van de lichaamstemperatuur (maligne hypothermie), die mogelijk opname op de intensive care vereist en mogelijk fataal is. Deze aandoening komt mogelijk in de familie voor.
-
verhoogde kaliumspiegel in het bloed (hyperkaliëmie), wat mogelijk hartritmestoornissen tot gevolg heeft en fataal kan zijn bij kinderen in de periode na de operatie. Dit is gezien bij patiënten met een neuromusculaire ziekte, met name de ziekte van Duchenne.
Als u een van de volgende bijwerkingen krijgt, meld dat dan aan uw arts of verpleegkundige:
Zeer vaak: komen voor bij meer dan 1 op de 10 gebruikers
-
rusteloosheid (agitatie) bij kinderen
-
langzame hartslag (bradycardie)
-
lage bloeddruk
-
hoesten
-
misselijkheid en braken.
Vaak: komen voor bij minder dan 1 op de 10 gebruikers
-
hoofdpijn
-
sufheid
-
duizeligheid
-
snelle hartslag
-
verhoogde bloeddruk
-
ademhalingsstoornis
-
verstopte luchtpijp
-
langzame en oppervlakkige ademhaling
-
keelkrampen, ademhalingsproblemen
-
verhoogde speekselproductie
-
daling van lichaamstemperatuur (hypothermie), koude rillingen;
-
koorts
-
afwijkende bloedsuikerspiegel, afwijkende uitslag van leverfunctietest of afwijkend aantal witte bloedcellen
-
verhoogde fluorideconcentratie in het bloed.
Soms: komen voor bij minder dan 1 op de 100 gebruikers
-
verwardheid
-
afwijkend hartritme en afwijkende slagen van het hart
-
AV-blokkade (een stoornis van de elektrische geleiding van het hart)
-
stoppen met ademhalen, lage zuurstofspiegel, vocht in de longen
-
vasthouden van urine, glucosein deurine
-
verhoogde bloedcreatininespiegel (een indicatie van slechte nierfunctie, opgespoord met een bloedonderzoek). Creatinine is een afvalproduct van de spieren en wordt door de nieren verwijderd uit het bloed.
Niet bekend (kan met de beschikbare gegevens niet worden bepaald):
-
astma
-
Allergische reacties, zoals: uitslag, roodheid van de huid, netelroos (urticaria), jeuk, gezwollen oogleden, ademhalingsproblemen, anafylaxie en anafylactoïde reacties. Deze allergische reacties treden snel op en kunnen levensbedreigend zijn. Klachten bij anafylaxie zijn: zwelling van de huid van het gezicht, de ledematen, lippen, tong of keel (angio-oedeem), ademhalingsproblemen, lage
bloeddruk, netelroos (urticaria).
-
epilepsieachtige aanvallen (insult)
-
plotselinge spiertrekkingen
-
hartstilstand
-
verkramping van de luchtwegen
-
moeite met ademhalen of piepende ademhaling
-
inhouden van adem
-
kortademigheid
-
verminderde leverfunctie of hepatitis (leverontsteking), gekenmerkt door bijvoorbeeld verlies van eetlust, koorts, misselijkheid, braken, last van de onderbuik, geelzucht en donkere urine.
-
gevaarlijk hoge koorts
-
last van de borst
-
verhoging van de druk op de hersenen
-
onregelmatige hartslag of hartkloppingen
-
ontsteking van de alvleesklier
-
meer kalium in het bloed, vastgesteld door middel van bloedonderzoek
-
spierstijfheid
-
ontsteking van de nieren (klachten kunnen zijn: koorts, verwardheid of slaperigheid, huiduitslag, zwelling, meer of minder urine dan normaal, en bloed in de urine)
-
zwelling
Soms worden insulten (aanvallen van epilepsie) waargenomen. Deze kunnen optreden bij toediening van dit middel of tot maximaal een dag daarna tijdens het bijkomen. Insulten treden vooral op bij kinderen en jongeren.
Bij kinderen met de ziekte van Pompe (erfelijke stofwisselingsziekte) die sevofluraan krijgen, kan vertraging van de hartslag optreden.
Het fluoridegehalte in het bloed kan tijdens en onmiddellijk na anesthesie een beetje stijgen, maar dit wordt niet als schadelijk beschouwd en het gehalte wordt snel weer normaal.
Wanneer één van de bijwerkingen ernstig wordt of als er bij u een bijwerking optreedt die niet in deze bijsluiter is vermeld, raadpleeg dan uw arts of apotheker.
Het melden van bijwerkingen
Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts, apotheker of verpleegkundige. Dit geldt ook voor mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden via het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb, website: www.lareb.nl . Door bijwerkingen te melden, kunt u ons helpen meer informatie te verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.
Bijwerkingen
Zoals voor alle krachtige inhalatie-anesthetica geldt, veroorzaakt sevofluraan mogelijk dosisafhankelijke cardiorespiratoire depressie. De meeste bijwerkingen zijn licht tot matig in ernst en van voorbijgaande aard. Misselijkheid en braken worden vaak waargenomen in de post-operatieve periode en hebben een vergelijkbare incidentie als bij andere inhalatie-anesthetica. Deze effecten zijn een vaak voorkomend gevolg van chirurgie en algehele anesthesie, en worden mogelijk veroorzaakt door het inhalatie- anestheticum, andere intra-operatief of post-operatief toegediende middelen en door de reactie van de patiënt op de chirurgische ingreep.
Gegevens over bijwerkingen zijn afkomstig uit gecontroleerde klinische onderzoeken die zijn uitgevoerd in de Verenigde Staten en Europa bij meer dan 3.200 patiënten. Het type, de ernst en de frequentie van de bijwerkingen bij patiënten die sevofluraan toegediend kregen, waren vergelijkbaar met de bijwerkingen bij patiënten die werden behandeld met andere inhalatie-anesthetica.
De vaakst voorkomende bijwerkingen die over het geheel geassocieerd waren met het gebruik van sevofluraan waren misselijkheid (24%) en braken (17%). Agitatie kwam vaak voor bij kinderen (23%).
Alle reacties, die op zijn minst mogelijk gerelateerd kunnen zijn aan sevofluraan, uit klinische onderzoeken en uit post-marketing ervaring, zijn weergegeven volgens de MedDRA systeem/orgaan klasse, in de tabel hieronder. De frequenties zijn als volgt gedefinieerd:
Zeer vaak (> 1/10); Vaak (< l/100, <1/10); Soms (> 1/1.000, < 1/100); Zelden (> 1/10.000, < 1/1.000); Zeer zelden (< 1/10.000); niet bekend (kan met de beschikbare gegevens niet worden bepaald)
Postmarketing
Vrijwillig gemelde bijwerkingen kwamen voor bij een populatie die aan een onbekende hoeveelheid sevofluraan was blootgesteld. Het is daarom niet mogelijk om de exacte incidentie van de bijwerkingen vast te stellen en de frequentie is "niet bekend". Het type, de ernst en de frequentie van bijwerkingen bij patiënten die sevofluraan gebruiken zijn vergelijkbaar met de bijwerkingen bij patiënten die vergelijkbare geneesmiddelen gebruiken.
Gegevens m.b.t. bijwerkingen, afkomstig uit klinische trials en postmarketingervaring
Bijwerkingen van Sevofluraan uit klinisch onderzoek en uit post-marketing ervaring
|
Systeem/orgaanklasse
|
Frequentie
|
Bijwerkingen
|
|
Bloed- en lymfestelselaandoeningen
|
Soms
|
Leukopenie
|
|
Leukocytose
|
|
|
|
|
Psychische stoornissen
|
Zeer vaak
|
Agitatie
|
|
Soms
|
Verwardheid
|
|
|
|
|
|
Slaperigheid
|
|
|
Vaak
|
Duizeligheid
|
|
|
Hoofdpijn
|
|
Zenuwstelselaandoeningen
|
|
|
|
Convulsie 2,3
|
|
|
niet bekend
|
Dystonie
|
|
|
Verhoogde intracraniële druk
|
|
|
|
|
|
Zeer vaak
|
Bradycardie
|
|
|
Vaak
|
Tachycardie
|
|
|
|
Volledig atrioventriculair blok
|
|
|
|
Cardiale aritmieën (waaronder
|
|
|
Soms
|
ventriculaire aritmieën)
|
|
|
Atriumfibrillatie
|
|
|
|
|
|
|
Aritmie
|
|
Hartaandoeningen
|
|
Ventriculaire extrasystolen
|
|
|
Supraventriculaire extrasystolen
|
|
|
|
|
|
|
Extrasystolen (ventriculair,
|
|
|
|
supraventriculair , bigeminie-
|
|
|
niet bekend
|
gekoppeld) Hartstilstand4
|
|
|
Ventrikelfibrilleren,
|
|
|
|
|
|
|
Torsade des pointes
|
|
|
|
Ventriculaire tachycardie,
|
|
|
|
Elektrocardiogram QT verlengd
|
|
Bloedvataandoeningen
|
Zeer vaak
|
Hypotensie
|
|
|
Vaak
|
Hypertensie
|
|
|
|
|
Zeer vaak
|
Hoesten
|
|
|
|
Ademhalingsstoornis
|
|
|
Vaak
|
Ademhalingsdepressie
|
|
|
Laryngospasme
|
|
|
|
|
|
|
Luchtwegobstructie
|
|
Ademhalingsstelsel-, borstkas- en
|
Soms
|
Longoedeem
|
|
|
|
Apneu
|
|
mediastinumaandoeningen
|
|
|
|
Hypoxie
|
|
|
|
|
|
|
Astma
|
|
|
niet bekend
|
Bronchospasme
|
|
|
|
Dyspneu1
|
|
|
|
Piepende ademhaling1
|
|
|
|
Apneu
|
|
|
Zeer vaak
|
Misselijkheid
|
|
|
Braken
|
|
Maagdarmstelselaandoeningen
|
|
|
Vaak
|
Hypersecretie van speeksel
|
|
|
|
|
|
niet bekend
|
Pancreatitis
|
|
Voedings- en
|
niet bekend
|
Hyperkaliëmie
|
|
stofwisselingsstoornissen
|
|
|
|
|
|
Soms
|
Urineretentie
|
|
|
|
Nier- en urinewegaandoeningen
|
Glycosurie
|
|
|
|
|
niet bekend
|
Tubulointerstitiële nefritis
|
|
Algemene aandoeningen en
|
Vaak
|
Koude rillingen
|
|
toedieningsplaatsstoornissen
|
Pyrexie
|
|
|
|
|
|
Ongemakkelijk gevoel op de borst1
|
|
|
niet bekend
|
Maligne hyperthermie1,2
|
|
|
|
Oedeem
|
|
|
|
Afwijkende bloedglucosewaarden
|
|
|
|
Afwijkende leverfunctietestwaarden5
|
|
|
Vaak
|
Afwijkend aantal witte bloedcellen
|
|
Onderzoeken
|
|
Verhoogd aspartaat-aminotransferase
|
|
|
Verhoogd bloedfluoride1
|
|
|
|
Verhoogd serumcreatinine
|
|
|
Soms
|
Verhoogde alanine-aminotransferase
|
|
|
|
Verhoogde melkzuurdehydrogenase
|
|
|
|
Anafylactische reactie1
|
|
Immuunsysteemaandoeningen
|
niet bekend
|
Anafylactoïde reactie
|
|
|
|
Overgevoeligheid1
|
|
|
|
|
|
|
|
Hepatitis1,2
|
|
Lever- en galaandoeningen
|
niet bekend
|
Leverfalen1,2
|
|
Levernecrose1,2
|
|
|
|
|
|
|
Geelzucht
|
|
|
|
Pruritus
|
|
|
|
Uitslag1
|
|
Huid- en onderhuidaandoeningen
|
niet bekend
|
Urticaria
|
|
|
|
Contactdermatitis1
|
|
|
|
Opgezwollen gezicht1
|
|
Skeletspierstelsel- en
|
niet bekend
|
Spierrigiditeit
|
|
bindweefselaandoeningen
|
|
|
|
|
Letsels, intoxicaties en
|
Vaak
|
Hypothermie
|
|
verrichtingscomplicaties
|
|
|
|
|
1 Zie rubriek 4.8 - Beschrijving van geselecteerde bijwerkingen.
|
|
|
2 Zie rubriek 4.4.
|
|
|
|
3 Zie rubriek 4.8 - Pediatrische patiënten.
|
|
|
Er zijn zeer zeldzame postmarketingmeldingen gedaan van hartstilstand bij het gebruik van sevofluraan.
5 Er zijn af en toe meldingen gemaakt van voorbijgaande veranderingen in leverfunctietests met sevofluraan en vergelijkbare middelen.
Beschrijving van geselecteerde bijwerkingen
Voorbijgaande verhogingen van de concentratie anorganisch fluoride in het serum kunnen voorkomen tijdens en na anesthesie met sevofluraan. De concentratie anorganisch fluoride is doorgaans het hoogst binnen twee uur na het einde van de anesthesie met sevofluraan en keert binnen 48 uur na het einde van de anesthesie terug naar de normale waarden van voor de operatie. In klinisch onderzoek gingen deze verhoogde fluoride concentraties niet gepaard met een verminderde nierfunctie.
Er zijn zeldzame meldingen van postoperatieve hepatitis. Postmarketing is daarbij zelden melding gemaakt van leverfalen en levernecrose die in verband werden gebracht met het gebruik van snel werkende vluchtige anesthetica, waaronder sevofluraan. De echte incidentie en relatie van sevofluraan met deze gebeurtenissen kan echter niet met zekerheid worden vastgesteld (zie
rubriek 4.4).
Er zijn zeldzame meldingen gedaan van overgevoeligheid (waaronder contactdermatitis, huiduitslag, dyspneu, piepende ademhaling, ongemakkelijk gevoel op de borst, gezwollen gelaat, ooglidoedeem, erytheem, urticaria, pruritus, bronchospasme, anafylactische reacties of anafylactoïde reacties), voornamelijk gerelateerd aan langdurige beroepsblootstelling aan inhalatie-anesthetica, waaronder sevofluraan.
Bij gevoelige patiënten kunnen inhalatie-anesthetica een hypermetabole toestand van de skeletspieren veroorzaken welke leidt tot een hoge zuurstofbehoefte en tot het klinische syndroom maligne hyperthermia (zie rubriek 4.4).
Pediatrische patiënten
Het gebruik van sevofluraan is in verband gebracht met convulsies. Veel van de meldingen betroffen kinderen en jong volwassenen, beginnend bij een leeftijd van 2 maanden; de meeste van hen hadden geen predisponerende risicofactoren. In een aantal gevallen was er geen sprake van bijkomende medicatie, en ten minste een geval is bevestigd door elektro-encefalografie (EEG).
Hoewel het in vele gevallen ging om enkelvoudige convulsies die spontaan, of na behandeling verdwenen, zijn er ook gevallen van meerdere convulsies gemeld. Convulsies zijn opgetreden tijdens of kort na inductie met sevofluraan, tijdens het ontwaken en tijdens het postoperatieve herstel tot een dag na anesthesie. Gebruik van sevofluraan bij patiënten met een mogelijk risico op convulsies dient klinisch beoordeeld te worden (zie rubriek 4.4).
Melding van vermoedelijke bijwerkingen
Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico's van het geneesmiddel voortdurend worden gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen te melden via Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb Website: www.lareb.nl.