Basis
Bij zogenaamde hypertensie of hoge bloeddruk blijven de waarden van de meetbare bloeddruk over een langere periode te hoog. Bij elke menselijke hartslag wordt bloed uit het hart in de bloedvaten gepompt, waardoor interne druk op de vaatwanden ontstaat. Deze bloeddrukwaarde kan worden gemeten. Hypertensie is een van de klassieke wijdverspreide ziekten, die bijna elke tweede volwassene treft - mannen iets vaker dan vrouwen.
Systolische en diastolische waarden
De ideale bloeddrukwaarde is 120/80 mmHg (systolische/diastolische waarde gemeten in mm kwikkolom). Waarden boven 140 of boven 90 mmHg worden als pathologisch beschouwd in de zin van hypertensie (te hoge bloeddruk).
Systole is de fase waarin de hartspier zich aanspant en bloed uitwerpt. Dit staat in contrast met de diastole, waarin het hart zich ontspant en zich dus weer met bloed kan vullen.
Of hypertensie moet worden behandeld, hangt af van de gemeten bloeddruk en het algemene risico op een hartaanval of een beroerte. De PROCAM-test, bijvoorbeeld, helpt het risico te beoordelen. Ook andere ziekten zoals het metabool syndroom en diabetes type 2 kunnen doorslaggevende factoren zijn.
PROCAM-test
De PROCAM-gezondheidstest is gebaseerd op de in 2002 gepubliceerde PROCAM-studie (d.w.z. Prospective Cardiovascular Munster), waarbij 50.000 deelnemers in de leeftijd van 16-65 jaar zijn onderzocht. Er werd statistisch een puntenscore berekend, waarmee in een PROCAM-gezondheidstest het risico van een hartaanval in de komende 10 jaar kan worden bepaald. De scores zijn vooral significant voor mannen die nog geen coronaire hartziekte hebben gehad.
De Assmann-stichting biedt hiervoor een on-linetest aan, waarin bepaalde waarden zoals systolische bloeddruk of LDL-cholesterol worden gegeven.
Algemene tabel van systolische en diastolische bloeddrukwaarden:
Benaming |
systolischin mmHg |
diastolischin mmHg |
---|---|---|
|
< 120 | < 80 |
Normaal | 120 - 129 | 80 - 84 |
Normaal hoog | 130 - 139 | 85 - 89 |
Grad 1 Bluthochdruck (leicht) |
140 - 159 | 90 - 99 |
Graad 2 Hypertensie(matig) | 160 - 179 | 100 - 109 |
Grad 3 Bluthochdruck (schwer) |
≤ 180 | ≥ 110 |
Geïsoleerde systolische hypertensie | ≥ 140 | > 90 |
Zelfs een "normale hoge" bloeddruk kan op lange termijn schade veroorzaken, vooral in combinatie met andere vasculaire risicofactoren. In combinatie met een hoog algemeen risico is het over het algemeen al aan te raden om in te grijpen met medicatie.
Hoge bloeddrukpieken van ongeveer > 230/130 mmHg worden hypertensieve crisis (bloeddrukcrisis) genoemd.
Omdat de symptomen pas na lange tijd optreden, wordt hoge bloeddruk meestal pas heel laat herkend. De ogen, de vaten, de nieren en het hart zijn het ergst aangetast.
Bijna elke tweede dode is te wijten aan hart- en vaatziekten.
Behandeling wordt gewoonlijk aanbevolen zodra herhaaldelijk en duidelijk waarden van meer dan 140/90 mmHg worden gemeten. De complexiteit van de behandeling neemt evenredig toe met de leeftijd van de patiënten. Vaak moeten verschillende preparaten worden gecombineerd. Verlaging van de bloeddruk tot minder dan 150/80 mmHg is ook zinvol voor mensen ouder dan 80 jaar.