Wanneer mag u dit middel niet innemen?
- U bent allergisch voor één van de stoffen die in dit geneesmiddel zitten. Deze stoffen kunt u vinden in rubriek 6.
- U heeft een bloedstolsel (trombose) in een been, in de longen of elders, of u heeft dit ooit gehad (zie ook onder 'Vrouwelijke hormonen en trombose').
- U heeft een aandoening van de (slagaderlijke) bloedvaten zoals bijvoorbeeld een hartaanval of een beroerte (hersenen), of u heeft dit ooit gehad (zie ook onder 'Vrouwelijke hormonen en trombose').
- U heeft een aandoening (of in het verleden ooit gehad) die een mogelijke voorbode kan zijn van een hartaanval (bijvoorbeeld angina pectoris, dit uit zich in hevige pijn op de borst) of van een beroerte (bijvoorbeeld TIA, dit is een transient ischaemic attack, een lichte beroerte zonder restverschijnselen).
- U heeft een verhoogd risico op het krijgen van trombose. De kans op trombose is verhoogd in de volgende situaties:
- als u suikerziekte heeft waarbij ook uw bloedvaten zijn aangetast
- als u een sterk verhoogde bloeddruk heeft
- als u een ernstig verstoorde samenstelling van de vetten in uw bloed heeft (cholesterol of triglyceriden).
- U heeft een al dan niet erfelijke aanleg voor het optreden van bloedstolsels.
- U, of een eerstegraads famieilid, heeft borstkanker, heeft dit ooit gehad, of er wordt borstkanker bij u vermoed, tenzij Lynoral wordt toegepast bij de behandeling van borstkanker met uitzaaiingen.
- U heeft een kwaadaardige aandoening van bijvoorbeeld de geslachtsorganen of de lever, of dit wordt vermoed.
- U heeft een ernstige leveraandoening (bijvoorbeeld geelzucht) of u heeft dit ooit gehad (zolang de lever nog niet helemaal goed werkt).
- U heeft ongewone bloedingen uit de vagina, waarvan de oorzaak niet is vastgesteld.
- U heeft toegenomen celgroei van het baarmoederslijmvlies (hyperplasie van het endometrium).
- U bent zwanger, of u denkt dat u zwanger zou kunnen zijn.
- Uw overmatige lengtegroei wordt veroorzaakt door een onderliggende ziekte.
Als een van de genoemde situaties ontstaat tijdens uw gebruik van Lynoral, dan moet u onmiddellijk stoppen en contact opnemen met uw arts.
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?
In bepaalde situaties kan het nodig zijn dat u tijdens het gebruik van vrouwelijke geslachtshormonen onder extra controle blijft. Als een van deze situaties op u van toepassing is, moet u dit aan uw arts vertellen voordat u met Lynoral begint. Dit geldt voor de volgende situaties; uw arts kan u uitleggen om welke risico’s het gaat:
| Lynoral 0,05 mg, tabletten sept2012 | blad 2 van 8 |
- u rookt
- u heeft suikerziekte
- u bent veel te zwaar
- u heeft een verhoogde bloeddruk
- u heeft een aandoening van de hartkleppen of een bepaalde hartritmestoornis
- u heeft een aderontsteking (oppervlakkige flebitis)
- u heeft spataderen
- iemand in uw directe familie heeft ooit trombose, een hartaanval of een beroerte gehad
- u heeft last van migraine
- u heeft epilepsie
- bij uzelf of in uw directe familie komt een verhoogd vetgehalte in het bloed voor (cholesterol of triglyceriden)
- iemand in uw directe familie heeft ooit borstkanker gehad
- u heeft een aandoening die oestrogeengevoelig is, bijvoorbeeld een vleesboom, een cysteuze verwijding van de melkklieren, of een aangeboren verplaatsing of misplaatsing van het baarmoederslijmvlies
- u heeft een aandoening van de lever of van de galblaas
- u heeft de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa (chronische darmontsteking)
- u heeft SLE (systemische lupus erythematodes; een bepaalde aandoening van het afweersysteem)
- u heeft HUS (hemolytisch uremisch syndroom; een bepaalde bloedaandoening die nierbeschadiging veroorzaakt)
- u heeft chloasma of u heeft ooit chloasma gehad (geelbruine pigmentvlekken, zogenaamde ‘zwangerschapsvlekken’, vooral in het gezicht); als dit het geval is, is het verstandig om directe blootstelling aan zonlicht of ultraviolet licht te
vermijden.
Als een van de genoemde situaties ontstaat of verergert tijdens uw gebruik van Lynoral, dan moet u contact opnemen met uw arts.
Wanneer ethinylestradiol wordt gebruikt bij bepaalde vormen van uitgezaaide borstkanker kan een te hoog gehalte van calcium in het bloed optreden. Uw arts zal dan tijdelijk stoppen met de behandeling.
Vrouwelijke hormonen en trombose
Trombose is de vorming van een bloedstolsel waardoor een bloedvat kan worden afgesloten.
Trombose treedt soms op in een van de diepgelegen aderen van het onderbeen (diepe veneuze trombose). Als het stolsel loslaat, kan het terechtkomen in de slagaderen van de longen en daar een bloedvat afsluiten (longembolie). Diepe veneuze trombose komt zelden voor. Het kan bij gebruiksters en bij niet-gebruiksters van vrouwelijke hormonen voorkomen. Bij gebruik van vrouwelijke hormonen bestaat een toegenomen kans op het optreden van een veneuze trombose (bloedprop in een bloedvat) of longembolie (bloedprop in een bloedvat van de long) in vergelijking met
| Lynoral 0,05 mg, tabletten sept2012 | blad 3 van 8 |
niet-gebruiksters. Dit verhoogde risico is het hoogst gedurende het allereerste jaar dat het vrouwelijke hormoon wordt gebruikt. Het risico ligt lager dan de kans op het optreden van een veneuze trombose of longembolie tijdens de zwangerschap. Het risico tijdens een zwangerschap wordt geschat op 60 gevallen per 100.000 zwangerschappen. In 1-2 % van de gevallen heeft een veneuze trombose of longembolie een dodelijke afloop.
In zeldzame gevallen kan trombose ook voorkomen in de bloedvaten van het hart (hartaanval) of de hersenen (beroerte).
Na een trombose vindt niet altijd volledig herstel plaats; soms ontstaat er blijvende invaliditeit of loopt het zelfs fataal af.
De kans op een hartaanval of beroerte neemt in het algemeen toe met de leeftijd en naarmate men meer rookt. Als u Lynoral gebruikt, moet u stoppen met roken, vooral als u ouder bent dan ongeveer 35 jaar. Als u hoge bloeddruk krijgt tijdens het gebruik van Lynoral, kunt u het advies krijgen met Lynoral te stoppen.
Als u een operatie moet ondergaan, enige tijd bedlegerig bent of niet mag lopen (bijvoorbeeld als een van uw benen wordt gegipst of gezwachteld in verband met het behandelen van spataderen) kan het risico op diepe veneuze trombose tijdelijk verhoogd zijn. Als u Lynoral gebruikt is dit risico mogelijk nog iets groter. Vraag in zo’n geval ruim van tevoren aan uw arts wat u moet doen. Die kan u aanraden om enkele weken voor de operatie of vanaf het moment dat u niet mag lopen met Lynoral te stoppen. Uw arts kan u ook vertellen wanneer u weer met Lynoral verder mag gaan. Dit is meestal ongeveer 2 weken nadat u weer helemaal op de been bent.
Stop met het innemen van de tabletten en neem onmiddellijk contact op met uw arts als u plotseling last krijgt van een van de volgende verschijnselen. Het kunnen namelijk symptomen van een trombose zijn:
- ademnood
- hevige pijn op de borst al dan niet uitstralend naar de linkerarm
- plotseling ongewoon hoesten, vooral indien gepaard met bloedopgeven
- een ongewone, hevige of aanhoudende hoofdpijn of migraineaanval
- gedeeltelijke of volledige blindheid of dubbelzien
- niet of slecht kunnen spreken
- plotselinge veranderingen in gehoor, reuk of smaak
- duizeligheid of bewusteloosheid
- zwakte of ongevoeligheid in een gedeelte van het lichaam
- hevige, ondraaglijke buikpijn
- hevige pijn en/of zwelling in een van de benen.
Vrouwelijke hormonen en kanker
Bij vrouwen die vrouwelijke hormonen gebruiken wordt iets vaker borstkanker geconstateerd dan bij vrouwen van dezelfde leeftijd die deze hormonen niet gebruiken. Tien jaar na het stoppen met het gebruik van de vrouwelijke hormonen is er geen verschil meer. Het is niet bekend of dit verschil wordt veroorzaakt door het gebruik van de hormonen. Het kan ook komen omdat gebruiksters van vrouwelijke hormonen grondiger en vaker worden onderzocht, zodat de borstkanker eerder wordt ontdekt. Hoe eerder de kanker wordt ontdekt, hoe beter de resultaten van de behandeling.
| Lynoral 0,05 mg, tabletten sept2012 | blad 4 van 8 |
In zeldzame gevallen zijn bij gebruiksters van vrouwelijke hormonen goedaardige levertumoren gevonden en in nog zeldzamere gevallen kwaadaardige levertumoren. Soms hebben deze tumoren geleid tot een levensbedreigende inwendige bloeding. Mocht u plotseling last krijgen van hevige buikpijn, dan moet u onmiddellijk contact opnemen met uw arts.
Bij vrouwen die vrouwelijke hormonen gedurende langere tijd hebben gebruikt is iets vaker baarmoederhalskanker geconstateerd. Dit hoeft echter niet door het gebruik van de vrouwelijke hormonen te komen maar kan te maken hebben met seksueel gedrag en andere factoren.
Lynoral bij jonge meisjes
- Voordat u begint met de behandeling moeten andere oorzaken van overmatige lengtegroei zijn uitgesloten.
- Het gebruik van Lynoral heeft mogelijk een effect op de vruchtbaarheid. Dit betekent dat er een hoger risico zou kunnen zijn dat u niet of moeilijker zwanger kunt raken. Bespreek dit met uw arts voordat u begint met de behandeling met Lynoral.
- Na het stoppen van het gebruik van Lynoral voor de behandeling van meisjes met een te grote lichaamslengte kan langdurig (langer dan 6 maanden) de menstruatie uitblijven.
- De langetermijneffecten van Lynoral op het ontstaan van tumoren (met name borstkanker) zijn nog onbekend; zie ook informatie over borstkanker onder 'Vrouwelijke hormonen en kanker'.
- De werkzaamheid van Lynoral als voorbehoedsmiddel bij het gebruik voor de behandeling van groeiremming bij jonge meisjes is niet onderzocht. Daarom wordt geadviseerd als anticonceptie gewenst is een niet-hormonaal voorbehoedsmiddel te gebruiken.
Zwangerschap, borstvoeding en vruchtbaarheid
Bent u zwanger, denkt u zwanger te zijn, wilt u zwanger worden of geeft u borstvoeding? Neem dan contact op met uw arts of apotheker voordat u dit geneesmiddel gebruikt.
Als u zwanger bent, of denkt dat u zwanger zou kunnen zijn mag u Lynoral niet gebruiken.
Het gebruik van Lynoral wordt in het algemeen niet aangeraden zolang een vrouw borstvoeding geeft.
Lynoral heeft mogelijk een effect op de vruchtbaarheid (zie 'Lynoral bij jonge meisjes').
.
Rijvaardigheid en het gebruik van machines
Lynoral heeft voor zover bekend geen invloed op de rijvaardigheid en op het vermogen om machines te gebruiken.
| Lynoral 0,05 mg, tabletten sept2012 | blad 5 van 8 |
Lynoral bevat lactose
Als uw arts u heeft gezegd dat u bepaalde suikers niet verdraagt, neem dan contact op met uw arts voordat u Lynoral gaat gebruiken.
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?
Gebruikt u naast Lynoral nog andere geneesmiddelen, heeft u dat kort geleden gedaan of bestaat de mogelijkheid dat u in de nabije toekomst andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan uw arts of apotheker. Dit geldt ook voor geneesmiddelen die u zonder recept kunt verkrijgen.
Sommige geneesmiddelen kunnen tot gevolg hebben dat Lynoral minder goed werkt. Hiertoe behoren onder andere geneesmiddelen voor de behandeling van epilepsie (bijvoorbeeld primidon, fenytoïne, barbituraten) en tuberculose (bijvoorbeeld rifampicine); en verder ook antibiotica (bijvoorbeeld ampicilline, tetracycline, griseofulvine) voor de behandeling van sommige andere infecties.
U mag kruidenmiddelen die sint-janskruid bevatten niet gelijktijdig met Lynoral gebruiken. Gelijktijdig gebruik kan leiden tot een verminderde werking van Lynoral, welke kan voortduren tot tenminste 2 weken nadat het gebruik van sint-janskruid is gestaakt. Raadpleeg eerst uw arts wanneer u van plan bent om kruidenmiddelen te gaan gebruiken terwijl u Lynoral gebruikt.
