Erectiestoornissen

Erectiele disfunctie (impotentie) verwijst naar het onvermogen om een erectie te krijgen of te behouden voor bevredigende geslachtsgemeenschap. De medische term erectiestoornis komt uit het Latijn en is samengesteld uit de woorden "erigere" (erectie), "dys" (gebrek) en "functio" (functie).

Sporadische erectiestoornissen komen echter vaker voor en zijn meestal geen reden tot zorg - ze kunnen ontstaan door relatieproblemen of zelfs tijdens stressvolle periodes in het leven. Een erectiestoornis die langer duurt, moet echter altijd medisch worden onderzocht, omdat er achter de symptomen ook lichamelijke oorzaken zoals diabetes mellitus of neurologische aandoeningen schuil kunnen gaan.

Het krijgen van een erectie is gebaseerd op zeer complexe processen in de hersenen en het lichaam. Zenuwen, hormonen, spieren en bloedvaten zijn er allemaal bij betrokken. Op elk van deze niveaus kunnen problemen optreden die het moeilijk of onmogelijk maken om een erectie te krijgen of te behouden. Fysieke en psychologische stress kunnen ook een negatieve invloed hebben op de erectiele functie.

Symptomen die kunnen optreden bij erectiestoornissen zijn:

• verminderde of geen erectiele functie

• Een onbevredigend seksleven

• Stress en angst tijdens geslachtsgemeenschap

• Gevoel van schaamte en lage eigenwaarde

• Relatieproblemen

• Onvermogen om zich voort te planten

De diagnose van erectiestoornissen is onderverdeeld in:

• Anamnese

• Klinisch onderzoek

• Laboratoriumonderzoek

• Speciale diagnostische maatregelen bij een vermoeden van vasculaire genese

De uitgebreide anamnese die door de uroloog wordt afgenomen, moet betrekking hebben op medische risicofactoren en ook op psychoseksuele aspecten van erectiestoornissen. Daarnaast is het medicijngebruik belangrijk, omdat bepaalde werkzame stoffen ook impotentie kunnen uitlokken.

Afhankelijk van de oorzaak van de potentiestoornis zijn er verschillende therapeutische benaderingen. Deze variëren van medicamenteuze behandelingen tot vacuümpompsystemen, hormoontherapieën en chirurgische ingrepen. De implantatie van een penisprothese is ook een permanente oplossing voor patiënten voor wie medicamenteuze behandeling niet voldoende is. Naast deze behandelingsopties hebben aanpassingen in de levensstijl vaak een positief effect op de erectiele functie. Voorbeelden hiervan zijn optimale bloedsuikercontrole bij diabetici, lichaamsbeweging, nicotineontwenning en gewichtsvermindering bij patiënten met overgewicht.

De volgende behandelingsopties zijn beschikbaar voor erectiestoornissen:

1. De selectieve fosfodiësterase-5-remmers (PDE-5-remmers) zijn over het algemeen de eerste behandelingsoptie. De vier goedgekeurde fosfodiësterase-5-remmers (avanafil, sildenafil, tadalafil en vardenafil) hebben vergelijkbare effecten, maar verschillen in farmacokinetiek en bijwerkingen. Remming van het PDE-5 enzym leidt tot een verbeterde en langer aanhoudende erectie.
2. Als de PDE-5-remmers niet werken, kan een vacuümpomp worden gebruikt die bloed in de penis pompt. Dit vermindert ook de bloedstroom uit de penis. Mogelijke ongewenste bijwerkingen zijn pijn, gevoelloosheid, bloeden en moeite met klaarkomen.
3. Andere behandelingsmogelijkheden zijn geneesmiddelen die vóór de geslachtsgemeenschap in het erectieweefsel van de penis worden geïnjecteerd (SKAT-therapie) of zetpillen met prostaglandine E1 die vóór de seks in de plasbuis worden ingebracht (MUSE-therapie). Het succespercentage van SKAT-therapie is ongeveer 70%. 41-68% van de patiënten stopt echter met de therapie - meestal al binnen de eerste 3 maanden.
4. Als de hierboven genoemde therapieën niet helpen, bestaat de mogelijkheid van een chirurgische ingreep. Er kan bijvoorbeeld een penisprothese worden ingebracht. Deze methode wordt echter meestal als laatste optie gebruikt omdat deze permanent is. Het tevredenheidspercentage van mannen met een penisimplantaat is ongeveer 90%.
5. Om psychologische oorzaken te verhelpen, kunnen seksuologische counselingsessies en ook psychotherapie helpen.

Hoe eerder erectiestoornissen worden herkend en hoe eerder een adequate therapie wordt gestart, hoe beter de kansen op herstel. Omdat het gevoel van schaamte vaak overheerst bij de getroffenen, vermijden veel mannen echter om naar de dokter te gaan. Gemiddeld duurt het ongeveer anderhalf jaar voordat mannen met aanhoudende erectiestoornissen naar een specialist gaan.