Methotrexaat Actavis 25 mg/ml, oplossing voor injectie of infusie

Methotrexaat is een middel met de volgende eigenschappen:

• het beïnvloedt de groei van tumorcellen in het lichaam die zich snel vermenigvuldigen (antitumormiddel)
• het vermindert ongewenste reacties van het eigen verdedigingsmechanisme van het lichaam (immunosuppressivum) en
• het heeft een ontstekingsremmend effect.

Methotrexaat wordt gebruikt voor de behandeling van kanker, zoals

• lymfatische leukemie (een ziekte in het bloed of beenmerg, waarbij het aantal witte bloedcellen is verhoogd)
• borstkanker
• botkanker (osteosarcoom)
• hoofd- en halskanker
• gynaecologische kanker (choriocarcinoom, trofoblastische ziekte – ontstaan van tumoren in rechtstreeks verband met een zwangerschap)
• kanker van het lymfatisch systeem (Non-Hodgkinlymfoom).

Wanneer mag u dit middel niet gebruiken?

• U bent allergisch voor methotrexaat of voor één van de stoffen die in dit geneesmiddel zitten. Deze stoffen kunt u vinden onder rubriek 6.
• u heeft een ernstige nierziekte;
• u heeft een ernstige leverziekte;

• u heeft een stoornis in het bloedvormende systeem;
• u gebruikt veel alcohol;
• u heeft ernstige of bestaande infecties;
• u heeft zweren in het maagdarmkanaal of de mondholte;
• u bent zwanger of geeft borstvoeding (zie de rubriek ‘Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding').

Tijdens de behandeling met Methotrexaat Actavis mag u niet met levend vaccin gevaccineerd worden.

Neem contact op met uw arts voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken als u denkt dat één van

bovenstaande omstandigheden op u van toepassing is...

Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?

U moet extra voorzichtig zijn met dit middel als u:

• een lever- of nierziekte heeft of heeft gehad;
• problemen met de longfunctie heeft;
• een abnormale ophoping van vocht heeft in de buik of in de holte tussen de longen en de wand van de borstkas (ascites, pleurale effusies);
• lijdt aan uitdroging of aan stoornissen die tot uitdroging leiden (braken, diarree, stomatitis);
• diabetes mellitus heeft die met insuline wordt behandeld;
• lijdt aan inactieve, langdurige infecties (bv. tuberculose, hepatitis-B of -C, gordelroos (herpes zoster));
• tekenen of symptomen ervaart die kunnen wijzen op een infectie, bv. koorts.

Neem contact op met uw arts als een van de bovenstaande omstandigheden op u van toepassing is.

U moet tijdens de behandeling een zonnebank en direct zonlicht mijden, aangezien de huid gevoeliger is.

Methotrexaat kan genotoxisch zijn. Dit houdt in dat het middel een erfelijke mutatie kan veroorzaken. Methotrexaat kan de sperma- en eicelproductie beïnvloeden, met mogelijke geboorteafwijkingen als gevolg. U en uw partner dienen conceptie (zwanger worden of kinderen verwekken) te vermijden als u momenteel methotrexaat gebruikt en ten minste zes maanden nadat u met de behandeling bent gestopt. Zie ook de rubriek 'Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding'. Aangezien de behandeling met methotrexaat kan leiden tot onvruchtbaarheid kan het voor mannen raadzaam zijn informatie in te winnen over de mogelijkheid om sperma op te slaan voordat met de behandeling wordt begonnen.

Ook als methotrexaat in lage doseringen wordt toegediend, kunnen ernstige bijwerkingen optreden. Om deze snel op te kunnen sporen, is een regelmatige controle met korte tussenpozen door uw arts nodig.

Voordat met de behandeling wordt begonnen, kan uw arts bloedonderzoek laten doen en ook controleren hoe goed uw nieren en lever werken. Misschien moeten er röntgenfoto's van de borstkas worden gemaakt. Tijdens en na de behandeling kunnen meer testen worden uitgevoerd. U mag afspraken voor bloedonderzoek niet missen.

Als de uitkomsten van een test afwijkend zijn, wordt de behandeling pas hervat als de waarden weer normaal zijn.

Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?

Gebruikt u naast methotrexaat nog andere geneesmiddelen, of heeft u dat kort geleden gedaan, of bestaat de mogelijkheid dat u in de nabije toekomst andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan uw arts of apotheker.

Dat geldt ook voor geneesmiddelen die u zonder voorschrift kunt krijgen, kruidengeneesmiddelen of natuurlijke geneesmiddelen. Denk er aan uw arts in te lichten over uw behandeling met methotrexaat als u tijdens deze behandeling nog andere geneesmiddelen voorgeschreven krijgt. Het is vooral van belang uw arts in te lichten bij gebruik van:

• andere geneesmiddelen voor reumatoïde artritis of psoriasis, zoals leflunomide, sulfasalazine (ook gebruikt voor terugkerende, ernstige ontsteking van de dikke darm: ulceratieve colitis), salicylaten zoals acetylsalicylzuur, fenylbutazon of aminopyrine
• alcohol (moet vermeden worden)
• vaccinatie met levende vaccins
• azathioprine (een geneesmiddel dat de afstoting van orgaantransplantaten voorkomt)
• retinoïden (voor de behandeling van huidaandoeningen)
• anticonvulsiva (voor het voorkomen van toevallen/stuipen)
• behandelingen van kanker
• barbituraten (slaapmiddelen)
• kalmerende middelen
• orale anticonceptiva
• probenecide (tegen jicht)
• antibiotica
• pyrimethamine (om malaria te voorkomen en te genezen)
• vitaminepreparaten die foliumzuur bevatten
• protonpompremmers (voor de behandeling van ernstig brandend maagzuur of maagzweren)
• theofylline (voor de behandeling van astma)

Waarop moet u letten met eten, drinken en alcohol?

Tijdens de behandeling met methotrexaat dient u het gebruik van alcohol te vermijden, evenals overmatig gebruik van koffie, cafeïnehoudende frisdranken of zwarte thee. Zorg er ook voor dat u voldoende drinkt tijdens de behandeling met methotrexaat, omdat dehydratie (vermindering van de hoeveelheid water in het lichaam) de giftigheid van methotrexaat kan verhogen.

Zwangerschap, borstvoeding en vruchtbaarheid

Bent u zwanger, denkt u zwanger te zijn, wilt u zwanger worden of geeft u borstvoeding? Neem dan contact op met uw arts of apotheker voordat u dit geneesmiddel gebruikt.

U mag methotrexaat niet gebruiken tijdens de zwangerschap. Mannen en vrouwen dienen tijdens de behandeling en ten minste zes maanden na het einde van de behandeling effectieve anticonceptie toe te passen.

Bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd moet zwangerschap met zekerheid worden uitgesloten door het nemen van passende maatregelen, bv. een zwangerschapstest voorafgaande aan de behandeling.

Aangezien methotrexaat genotoxisch kan zijn, wordt vrouwen die zwanger willen worden aangeraden een genetisch consultatiecentrum te raadplegen, zo mogelijk voorafgaand aan de behandeling. Mannen dienen advies in te winnen over de mogelijkheid om sperma op te slaan voordat met de behandeling wordt begonnen; zie ook de rubriek 'Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?'.

Methotrexaat gaat over in de moedermelk. Voorafgaand aan en tijdens de behandeling met methotrexaat mag geen borstvoeding worden gegeven.

Rijvaardigheid en het gebruik van machines

Tijdens de behandeling kunnen vermoeidheid en duizeligheid ontstaan. Bestuur geen voertuig en gebruik geen machines als u hier last van heeft.

Methotrexaat bevat natrium

Dit geneesmiddel bevat 0,192 mmol natrium per ml oplossing (4,425 mg/ml). Doseringen lager dan 5 ml bevatten minder dan 1 mmol natrium (23 mg) per dosis en zijn dus in feite 'natriumvrij', maar hiermee moet toch rekening gehouden worden bij patiënten op een natriumvrij dieet in het geval dat de dosis hoger is dan 5 ml.

De behandeling met methotrexaat dient gestart te worden door, of in overleg met, een arts die veel ervaring heeft met de behandeling van kanker. De dosering wordt meestal berekend op grond van diverse factoren, bv. de algehele gezondheid van de patiënt, het lichaamsoppervlak en het type kanker. De algehele duur van de behandeling en de tussenpozen tussen de toedieningen worden door de arts bepaald.

Methotrexaat kan intramusculair (in een spier), intraveneus (in een ader), intra-arterieel (in een slagader) of intrathecaal (in het ruggenmerg) worden toegediend. Hogere doseringen worden meestal als infuus gegeven gedurende 24 uur, alleen of in combinatie met andere middelen voor de behandeling van kanker.

Uw arts kan u vertellen om natriumbicarbonaat of acetazolamidetabletten in te nemen zolang u methotrexaat krijgt, om er zeker van te zijn dat methotrexaat zich niet ophoopt in de nieren. Als u hoge doses methotrexaat krijgt, krijgt u ook calciumfolinaat om de bijwerkingen van methotrexaat te verzachten.

Gebruik bij kinderen: Dit geneesmiddel dient bij kinderen met voorzichtigheid te worden gebruikt, overeenkomstig de standaard aanbevelingen.

Methotrexaat mag niet in contact komen met de huid of slijmvliezen. Als dit toch gebeurt, moet het aangedane oppervlak meteen met veel water worden gereinigd.

Heeft u te veel van dit middel ingenomen?

Uw arts bepaalt de dosering die wordt toegediend door medisch personeel. Daarom is overdosering niet waarschijnlijk.

Overdosering van methotrexaat kan leiden tot ernstige vergiftigingsreacties. Symptomen van overdosering zijn onder meer: het gemakkelijk krijgen van blauwe plekken of bloedingen, ongewone zwakte, mondzweertjes, misselijkheid, braken, braken (van bloed) of zwarte of bloederige ontlasting. Het tegengif in het geval van overdosering is calciumfolinaat.

Bent u vergeten dit middel in te nemen of bent u ermee gestopt?

U mag de behandeling met methotrexaat niet onderbreken of stoppen, tenzij u dit met uw arts heeft besproken. Als u de afspraak voor de volgende toediening vergeten bent, neem dan zo snel mogelijk contact op met uw arts om een nieuwe afspraak te maken. Als u ernstige bijwerkingen vermoedt, neem dan onmiddellijk contact op met uw arts voor advies.

Heeft u nog andere vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.

Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen daarmee te maken.

Licht onmiddellijk uw arts in als u last krijgt van plotselinge kortademigheid, ademhalingsmoeilijkheden, zwelling van de oogleden, het gezicht of de lippen, huiduitslag of jeuk (vooral als dit op uw gehele lichaam betrekking heeft).

Ernstige bijwerkingen

Als u een van de volgende bijwerkingen krijgt, neem dan direct contact op met uw arts:

• longklachten (de symptomen kunnen algehele malaise zijn; droge, irriterende hoest; kortademigheid, kortademigheid in rust, pijn op de borst of koorts)
• ernstige vervelling of blaarvorming van de huid
• ongewone bloeding (inclusief het braken van bloed) of blauwe plekken
• ernstige diarree
• mondzweertjes
• donkere, teerachtige ontlasting
• bloed in de urine of ontlasting
• kleine rode vlekjes op de huid
• koorts
• geel kleuren van de huid (geelzucht)
• pijn bij of moeite met plassen
• dorst en/of vaak moeten plassen
• toevallen (convulsies)
• bewustzijnsverlies
• wazig zien of minder goed zien.

Ook de volgende bijwerkingen zijn gemeld:

Zeer vaak (bij meer dan 1 op de 10 patiënten):

Ontsteking in de mond, indigestie, verlies van eetlust, misselijkheid, braken, buikpijn, ontstekingen en zweertjes in de mond en keel. Verhoogde hoeveelheid leverenzymen (kan worden opgespoord door een test die door een arts wordt uitgevoerd).

Vaak (bij 1 tot 10 op de 100 patiënten):

Veranderingen in het aantal bloedcellen en bloedplaatjes (kan door de arts worden vastgesteld m.b.v. een test), hoofdpijn, vermoeidheid, slaperigheid, diarree, op mazelen lijkende huiduitslag (alleen), roodheid en jeuk.

Soms (bij 1 tot 10 op de 1000 patiënten):

Draaierigheid, verwardheid, depressie, toevallen, hersenaandoening (leuko- encefalopathie/encefalopathie), longschade, zweren en bloedingen in het spijsverteringskanaal. Leveraandoeningen (kan door de arts worden vastgesteld m.b.v. een test), diabetes, verminderde hoeveelheid eiwitten in het bloed (kan door de arts worden vastgesteld m.b.v. een test), netelroos (alleen), overgevoeligheid voor licht, bruine huid, haaruitval, toename van het aantal reumatische knobbeltjes (weefselophoping), gordelroos, pijnlijke psoriasis, gewrichts- of spierpijn, broze botten, ontsteking, wweren in de blaas (mogelijk met bloed in de urine), pijnlijke urinelozing, ernstige allergische reacties, ontsteking van en zweertjes in de vagina.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 10.000 patiënten):

Ontsteking van de bekleding van het hart, vocht rond het hart, ernstige zichtstoornissen, stemmingsveranderingen, lage bloeddruk, bloedstolsels, zere keel, onderbreking van de ademhaling, astma, ontsteking van het spijsverteringskanaal, bloederige ontlasting, ontstoken tandvlees, abnormale spijsvertering, .veranderde kleur van de nagels, acne, rode of paarse vlekjes, botbreuken, nierfalen, weinig of geen urineproductie, abnormale hoeveelheid afvalstoffen in het bloed.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 10.000 patiënten, en niet bekend):

Infecties, ernstig beenmergfalen (kan door de arts worden vastgesteld m.b.v. een test), opgezette klieren, slapeloosheid, pijn, spierzwakte, tintelingen, verandering in smaak (metaalachtige smaak), ontsteking van de bekleding van de hersenen die verlamming of braken veroorzaakt, rode ogen, schade aan het netvlies, vocht op de longen, braken van bloed, koortsblaasjes, eiwitten in de urine (kan door de arts worden vastgesteld m.b.v. een test), verlies van libido, erectieproblemen, lage spermaproductie, abnormale menstruaties, afscheiding uit de vagina, onvruchtbaarheid, infectie rond een vingernagel, ernstige complicaties in het spijsverteringskanaal, schimmelinfecties, steenpuisten, verwijding van de kleine bloedvaten in de huid, schade aan de bloedvaten in de huid, knobbeltjes in de oksel of lies, langzame wondgenezing.

Overige: Na injectie in een spier kan er een brandend gevoel of schade aan de injectieplaats optreden.

Krijgt u veel last van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die niet in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts.

Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die is te vinden op het etiket en de doos na 'EXP'. Daar staat een maand en een jaar. De laatste dag van die maand is de uiterste houdbaarheidsdatum.

Na openen onmiddellijk gebruiken.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen licht.

Bewaren beneden 25°C.

Methotrexaat mag niet worden gebruikt als de oplossing niet helder is en deeltjes bevat.

Spoel dit geneesmiddel en de verpakking niet door de gootsteen of de wc, en gooi ze niet in de vuilnisbak. Vraag uw apotheker wat u met geneesmiddelen of verpakkingen moet doen die u niet meer gebruikt. Ze worden dan op een verantwoorde manier vernietigd en komen niet in het milieu.

Welke stoffen zitten er in dit middel?

• De werkzame stof in dit middel is methotrexaat. 1 ml oplossing voor injectie of infusie bevat 25 mg methotrexaat. Een flacon van 2 ml bevat 50 mg methotrexaat; een flacon van 10 ml bevat 250 mg methotrexaat; een flacon van 20 ml bevat 500 mg methotrexaat; een flacon van 40 ml bevat 1.000 mg methotrexaat.
• De andere stoffen in dit middel zijn: natriumchloride, natriumhydroxide (voor aanpassing van de pH), hydrochloorzuur (voor aanpassing van de pH) en water voor injectie.

Hoe ziet dit middel er uit en hoeveel zit er in een verpakking?

Methotrexaat is een heldere, gelige oplossing voor injectie of infusie.

Verpakkingsgrootten:

1 x 2 ml flacon

1 x 10 ml flacon

1 x 20 ml flacon

1 x 40 ml flacon

Niet alle genoemde verpakkingsgrootten worden in de handel gebracht.

Houder van de vergunning voor het in de handel brengen en fabrikant

Actavis Group PTC ehf

Reykjavikurvegi 76-78

IS-220 Hafnarfjördur

IJsland

Fabrikanten:

Actavis Italy S.p.A.

Viale Pasteur 10

20014 Nerviano (Milaan)

Italië

S.C. Sindan-Pharma S.R.L. Ion Mihalache nr. 11. sector 1 011171 Boekarest

Roemenië

Voor correspondentie en inlichtingen:

Actavis B.V. Baarnsche Dijk 1 3741 LN Baarn Nederland

In het register ingeschreven onder

RVG 109422

Dit geneesmiddel is geregistreerd in de lidstaten van de EEA onder de volgende namen:

Deze bijsluiter is voor de laatste keer goedgekeurd in september 2012.

<--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

---

De volgende informatie is alleen bestemd voor medisch personeel of andere beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg:

Methotrexaat Actavis 25 mg/ml oplossing voor injectie of infusie

Gebruiksaanwijzing

WAARSCHUWINGEN

De dosering dient voorzichtig te worden aangepast, afhankelijk van het lichaamsoppervlak, als methotrexaat wordt gebruikt voor de behandeling van tumoren. Er zijn fatale gevallen van intoxicatie gemeld na toediening van onjuist berekende doseringen.

Verwerking en verwijdering

• De verwerking moet plaatsvinden overeenkomstig de lokale voorschriften. De verwerking van cytostatica mag alleen worden uitgevoerd door speciaal opgeleid personeel, en mag alleen plaatsvinden op voor dit doel uitgeruste locaties. Het werkoppervlak dient bedekt te zijn met geplastificeerd absorberend papier, dat weggegooid kan worden na gebruik.
• Er dienen beschermende handschoenen en een veiligheidsbril gedragen te worden om mogelijk contact met de ogen, huid of slijmvliezen te voorkomen. Mocht de oplossing in contact komen met de ogen, was deze dan grondig met een ruime hoeveelheid water of een 0,9% natriumchlorideoplossing. Roep de hulp in van een arts. Methotrexaat veroorzaakt geen blaren en zou dan ook geen schade aan de huid moeten veroorzaken. Als de stof echter toch met de huid of slijmvliezen in contact komt, dient het aangedane gebied desondanks meteen gereinigd te worden met veel water. Een voorbijgaand stekend gevoel kan met een milde crème worden behandeld. Als het gevaar bestaat dat grotere hoeveelheden methotrexaat geabsorbeerd zijn (ongeacht de absorptiemethode), dient behandeling met leukovorine plaats te vinden.
• Er dienen adequate procedures te zijn voor ongewilde verontreiniging als gevolg van morsen; de blootstelling van personeel aan antineoplastische middelen dient genoteerd en gecontroleerd te worden.
• Zwangere medewerksters mogen niet met cytostatica in contact komen.
• Alle verontreinigde afvalstoffen (inclusief naalden, verpakkingen, absorberende materialen, ongebruikte oplossing) moeten in een speciale verzegelde en gelabelde ondoordringbare afvalzak of afvalcontainer worden geplaatst, en verbrand worden overeenkomstige lokale procedures voor de vernietiging van gevaarlijke afvalstoffen.

De oplossing dient voorafgaande aan het gebruik visueel gecontroleerd te worden. Er mogen alleen heldere oplossingen zonder deeltjes worden gebruikt.

Gevallen van onverenigbaarheid

Sterke oxidanten en zuren. Er is precipitatie of vorming van een troebele oplossing waargenomen bij combinaties met chloorpromazinehydrochloride, droperidol, idarubicine, metoclopramidehydrochloride, heparine-oplossing, prednisolonnatriumfosfaat en promethazinehydrochloride.

Parenterale methotrexaatpreparaten kunnen met de volgende intraveneuze oplossingen voor infusie worden bereid: 9 mg/ml (0,9%) natriumchloride, 50 mg/ml (5%) glucose. Andere geneesmiddelen mogen niet gemengd worden met methotrexaat in dezelfde flacon.

Opslag en houdbaarheid na openen van de verpakking/verdunning

Flacon vóór openen: Bewaren beneden 25°C. Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen licht.

Nadat de flacon voor het eerst geopend is: Onmiddellijk gebruiken.

Oplossing na verdunning: De chemische en fysische stabiliteit tijdens gebruik is aangetoond voor oplossingen die 4,0 of 8,0 mg/ml methotrexaat in 9 mg/ml (0,9%) natriumchloride en in 50 mg/ml (5%) glucose gedurende 30 dagen bij 2-8°C, beschermd tegen licht, en bij 25°C onder normale lichtomstandigheden.

De chemische en fysische stabiliteit tijdens gebruik is aangetoond voor oplossingen die 0,1 mg/ml methotrexaat bevatten in 9 mg/ml (0,9%) natriumchloride en in 50 mg/ml (5%) glucose gedurende 30 dagen bij 2-8°C, beschermd tegen licht, en gedurende 5 dagen bij 25°C onder normale lichtomstandigheden.

Vanit microbiologisch oogpunt dient het product direct na opening te worden gebruikt. Indien het niet direct wordt gebruikt, zijn de bewaartermijnen en bewaarcondities voorafgaand aan de toediening de verantwoordelijkheid van de gebruiker/bereider, en dienen in het algemeen niet langer te zijn dan 24 uur bij 2 tot 8°C, tenzij verdunning heeft plaatsgevonden onder gecontroleerde en gevalideerde aseptische omstandigheden.