Dalteparine

ATC-codeB01AB04
CAS-nummer9005-49-6
PUB-nummer772
Drugbank IDDB06779
Empirische formuleC26H42N2O37S5
Molaire massa (g·mol−1)1134,9
Aggregatietoestandsolide
Smeltpunt (°C)228
PKS-waarde-2,8
Oplosbaarheid50 g/L

Basis

Dalteparine is een actief ingrediënt voor de preventie van trombose, hartaanvallen en instabiele angina pectoris bij risicopatiënten. Dalteparine wordt echter ook gebruikt op middellange- en langeafstandsvluchten om diep-veneuze trombose te voorkomen. Het is een heparine met een laag moleculair gewicht, een "bloedverdunner" (anticoagulans).

De voordelen van dalteparine zijn de verhoogde beschikbaarheid (biobeschikbaarheid) van de werkzame stof in het lichaam en het veilige gebruik bij zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. Daarnaast heeft het een langere halfwaardetijd dan heparine, waardoor het langer in het lichaam blijft en dus langer effect kan hebben.

Het nadeel van Dalteparine ten opzichte van heparine is echter de iets zwakkere werking. Vanwege het relatief lage bijwerkingenprofiel is het desondanks erg populair. Dalteparine wordt verkregen uit de splitsing van hoogmoleculaire heparine.

Het voorkomt de vorming van bloedstolsels (trombi) in bloedvaten. In combinatie met aspirine wordt het gebruikt in de spoedeisende geneeskunde voor acute hartaanvallen. Dalteparine wordt ook gebruikt bij hemodialyse voor chronische nierinsufficiëntie. Dalteparine zit meestal in geneesmiddelen als dalteparinenatrium en wordt meestal als injectievloeistof in het vetweefsel (subcutaan) geïnjecteerd.

Effect

Dalteparine werkt door te binden aan het eiwit antitrombine. Dit leidt tot remming van stollingsfactor Xa, die verantwoordelijk is voor de vorming van het enzym trombine dat stolling bevordert. Door Xa te remmen, wordt er geen trombine meer aangemaakt en stolt het bloed minder. Door de langere halfwaardetijd blijft de remming van stollingsfactor Xa ook langer behouden en wordt de bloedstolling dus langer verzwakt.

Dalteparine heeft een biologische beschikbaarheid van 87%, wat betekent dat 87% van de werkzame stof beschikbaar is in het lichaam na toediening (inname). De rest is al afgebroken (gemetaboliseerd).

Dalteparine is voor >90% gebonden aan plasma-eiwitten in het bloed. Dalteparine wordt afgebroken in de lever en uitgescheiden in de urine. De halfwaardetijd, d.w.z. de tijd die het lichaam nodig heeft om de helft van de werkzame stof uit te scheiden, is 2 uur intraveneus (toediening via de ader) en 3-5 uur subcutaan (toediening in vetweefsel).

Dosering

Neem Dalteparine altijd precies in zoals beschreven in de bijsluiter of zoals afgesproken met uw arts.

De gebruikelijke aanbevolen dosis voor de preventie van trombotische voorvallen is 5.000 IE/dag (internationale eenheden) s.c. (onderhuids geïnjecteerd in vetweefsel) bij volwassenen.

Dalteparine kan na training door de gebruiker zelf worden geïnjecteerd. Het kan in een U-vorm rond de navel of in het midden van de dij worden geïnjecteerd. Voor elke toepassing moet een andere injectieplaats worden gekozen. Op plaatsen waar de huid niet volledig intact is (bijv. roodheid, zwelling, littekens, enz.) mag Dalteparine NIE NOOIT worden geïnjecteerd. Voor gebruik moet de beoogde injectieplaats worden gedesinfecteerd met een alcoholdoekje en moet worden gewacht tot het alcoholdoekje werkt. Voor het inbrengen moet een huidplooi worden opgetild met de vingers en vervolgens moet de naald worden geïnjecteerd onder een hoek van 45°-90°. Nadat de naald uit de huid is gehaald, kan er een kleine hoeveelheid bloed uit de prikplaats komen. Hiervoor moet je gedurende ongeveer 10 seconden lichte druk uitoefenen op de prikplaats met watten.

BELANGRIJK:Gooi gebruikte spuiten en naalden altijd alleen weg in daarvoor bestemde containers, NOOIT bij het huisvuil!

Bijwerkingen

De volgende bijwerkingen kunnen optreden:

OrgaansysteemBijwerkingen
Ziekten van het immuunsysteem, bloed en lymfestelsel

Vermindering van het aantal bloedplaatjes (trombocytopenie), overgevoeligheidsreacties, allergische shock, misselijkheid en braken, hoofdpijn, koorts, pijn in de ledematen, rhinitis, traanvorming, netelroos (urticaria), jeuk, kortademigheid, bloeddrukdaling, bronchiale spasmen.

Stofwisselings- en voedingsstoornissen

Bijnierhypofunctie, verhoogde serumkaliumconcentratie, verlaagde serumnatriumconcentratie, collaps, uitdroging.

Zenuwstelselaandoeningen

Bloedingen in de schedel, hematomen in het gebied van de wervelkolom of het ruggenmerg

Vasculaire aandoeningen

Bloedingen, bloeddrukdaling, trage hartslag (bradycardie), hersenbloeding, gevoelloosheid, vernauwing van bloedvaten (vasoconstrictie), pijnlijke langdurige erectie zonder seksuele opwinding (bij mannen).

Ziekten van het maagdarmkanaal

Bloed in de ontlasting, bloeding in het achterste buikvlies

Lever- en galgangaandoeningen

Stijging van leverenzymen

Ziekten van de huid

Afsterving van huidgebieden (huidnecrose), haaruitval, huiduitslag, bloedingen

Skeletspier-, bindweefsel- en botaandoeningen

Afname van botmassa (osteoporose)

Aandoeningen van de nieren en urinewegen

Bloedingen in het gebied van de urinewegen en de geslachtsorganen

Klachten op de plaats van toediening (applicatieplaats)

Blauwe plekken, pijn op de injectieplaats, huidreacties op de injectieplaats (bijv. roodheid, verkleuring, enz.), bloeding op de injectieplaats.

Dalteparine kan de thyroxinespiegel en kaliumretentie verhogen. Het kan ook leiden tot vervalsing van HDL-cholesterol, bloedsuikerspiegel en de bromosulfthaleïnetest.

Interacties

Interacties kunnen optreden als de volgende geneesmiddelen tegelijkertijd worden ingenomen:

Het effect van dalteparine kan worden versterkt met de volgende geneesmiddelen:

  • Niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's) zoals aspirine.
  • Anticoagulantia zoals Marcoumar
  • Fenylbutazon en indometacine voor de behandeling van reuma
  • Dipyridamol om de bloedvaten te verwijden
  • Dextrane
  • Sulfinpyrazone en probenecid
  • Etacrynezuur
  • Penicilline
  • Geneesmiddelen tegen tumorziekten

Dalteparine kan minder effectief zijn met de volgende geneesmiddelen:

  • Anti-allergische geneesmiddelen (antihistaminica)
  • Nitroglycerine voor hartaandoeningen (alleen indien intraveneus toegediend)
  • Digitalis-preparaten
  • Tetracyclinen (antibioticagroep)
  • Vitamine C-preparaten
  • Nicotine misbruik

Daarnaast kan dalteparine het effect verzwakken van kinine en tricyclische antidepressiva die worden gebruikt om depressie te behandelen.

Contra-indicaties

Dalteparine mag niet worden ingenomen in de volgende gevallen:

  • als u allergisch bent voor dalteparine of andere heparines
  • laag aantal bloedplaatjes (trombocytopenie), dat wordt veroorzaakt door heparine
  • bij verwondingen of operaties aan het centrale zenuwstelsel, de ogen en/of oogoperaties
  • bloeding in de hersenen, in het oog of in andere organen
  • Bij actieve tuberculose
  • ernstige stollingsstoornissen in het bloed
  • ziekten die gepaard gaan met een verhoogde neiging tot bloeden
  • Overmatig menstrueel bloedverlies
  • Vasculaire disfunctie
  • Hoge bloeddruk (hypertensie)
  • Hersenbloeding (hemorragisch insult)
  • uitstulpingen in de wand van de hersenslagaders
  • ziekten van het netvlies
  • bij glasvochtbloedingen
  • Ontsteking van de binnenbekleding van het hart
  • dreigende miskraam
  • Nier- en urineleiderstenen
  • Chronisch alcoholisme

Leeftijdsbeperking

Dalteparine mag worden gebruikt vanaf de leeftijd van één maand.

Zwangerschap & borstvoeding

In de zwangerschap is het gebruik van dalteparine toegestaan omdat de werkzame stof niet placentaal is en er daarom geen risico is op vruchtbaarheidsschade of misvorming .

Er moet echter worden opgemerkt dat zwangere vrouwen die worden behandeld met anticoagulantia in geen geval anesthesie in het ruggenmerg (kruissteek) mogen krijgen tijdens de bevalling.

Het gebruik van dalteparine is ook toegestaan tijdens het geven van borstvoeding. Hoewel het werkzame bestanddeel in zeer kleine hoeveelheden overgaat in de moedermelk, zijn er geen meldingen dat dit effect heeft op de zuigeling. De borstvoeding kan daarom worden voortgezet.

Het zeer hoge ervaringsniveau bij zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven moet worden benadrukt.

Thomas Hofko

Thomas Hofko

Mag. pharm. Stefanie Lehenauer

Mag. pharm. Stefanie Lehenauer



Logo

Uw persoonlijke medicatie-assistent

Medicijnen

Blader hier door onze uitgebreide database van A-Z medicijnen, met effecten, bijwerkingen en doseringen.

Stoffen

Alle actieve ingrediënten met hun werking, toepassing en bijwerkingen, evenals de medicijnen waarin ze zijn opgenomen.

Ziekten

Symptomen, oorzaken en behandeling van veelvoorkomende ziekten en verwondingen.

De weergegeven inhoud vervangt niet de originele bijsluiter van het medicijn, vooral niet met betrekking tot de dosering en werking van de afzonderlijke producten. We kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de nauwkeurigheid van de gegevens, omdat deze gedeeltelijk automatisch zijn omgezet. Raadpleeg altijd een arts voor diagnoses en andere gezondheidsvragen.

© medikamio