| Internationale classificatie (ICD) | K29.- |
| Symptomen | epigastrische pijn, gastro-intestinale bloeding, Koorts, Pijn, Misselijkheid, regelmatig oprispingen, Brandend maagzuur, Verlies van eetlust |
| Mogelijke oorzaken | Alcohol, Nicotine, maagstimulerende middelen, Pijnstiller, Stress, Runner's maag, Helicobacter pylori |
| disease.indicated_substances | Metoclopramide , Domperidone , Magnesiumhydroxide , Calciumcarbonaat , Esomeprazol , Pantoprazol |
| disease.contra_indicated_substances | Acetylsalicylzuur (ASA), Ibuprofen, Naproxen |
Gastritis, ook wel ontsteking van het maagslijmvlies genoemd, is een door ontsteking veroorzaakte beschadiging van het maagslijmvlies(lat. tunica mucosa gastrica), waarbij, afhankelijk van de variatie, oppervlakkige tot diepere veranderingen in het slijmvlies kunnen optreden. Er wordt een fundamenteel onderscheid gemaakt tussen acute en chronische gastritis, waarbij het verloop van de ziekte bepalend is.
De maagwand is een beschermende laag aan de binnenkant van de maag. Het beschermt de maagwand tegen maagzuur en spijsverteringssappen. Verwondingen aan het slijmvlies, ook wel erosies genoemd, kunnen ervoor zorgen dat de maagsappen de cellen van de maagwand vernietigen. De getroffen persoon voelt dan meestal pijn en maagdarmklachten. Gastritis kan ook lange tijd onopgemerkt blijven.
Ongeveer 20% van de bevolking krijgt in de loop van zijn leven te maken met acute gastritis, waarbij het risico toeneemt met de leeftijd.
De oorzaken van acute gastritis zijn talrijk. Schadelijke stoffen of andere factoren die een teveel aan maagzuur veroorzaken kunnen de oorzaken zijn. Deze omvatten:
In het geval van door bacteriën veroorzaakte gastritis zijn bacteriële metabolieten in de eerste plaats verantwoordelijk voor de vernietiging van het maagslijmvlies. In deze gevallen kan gastritis besmettelijk zijn door overdracht van de veroorzakende bacterie. Er moet worden gezorgd voor adequate toilethygiëne, aangezien de bacteriën gewoonlijk met de ontlasting worden uitgescheiden.
De belangrijkste symptomen van zowel acute als chronische gastritis zijn dezelfde en verschillen alleen in hun timing. De symptomen van acute gastritis treden snel op, terwijl ze zich bij een chronische vorm over een langere periode ontwikkelen. Ontsteking van het maagslijmvlies wordt gekenmerkt door verschillende symptomen, maar kan in veel gevallen ook zonder symptomen optreden. Mogelijke symptomen zijn:
Bij ernstige gastritis kan ook bloed in het braaksel of de ontlasting worden aangetroffen. Het potentieel gevaarlijke ziektebeeld moet daarom altijd door een arts worden opgehelderd.
Milde vormen van acute gastritis genezen in de meeste gevallen spontaan. Het gebruik van medicijnen kan de genezing bevorderen. Ernstiger beloop moet worden onderzocht en behandeld met meer specifieke methoden.
| Ondersteuning van spontane genezing |
Er zijn enkele manieren waarop de genezing kan worden ondersteund. Zo moeten de ingenomen medicijnen en de vrij verkrijgbare geneesmiddelen worden gecontroleerd om na te gaan of zij het maagslijmvlies beschadigen en met de huisarts worden besproken. Als eerste maatregel moeten tijdens de periode van acute gastritis alle voedingsmiddelen die het maagslijmvlies irriteren worden vermeden en moet een consequent dieet worden gevolgd. Het vermijden van koffie, alcohol en nicotine kan het genezingsproces aanzienlijk verbeteren. |
| Begeleidende symptomen symptomatisch behandelen | Indien naast maagpijn ook misselijkheid en braken optreden, kunnen zogenaamde anti-emetica (bv. metoclopramide, domperidon) worden gebruikt om de misselijkheid te verminderen. |
| Zuurremmers zonder recept | Zuurremmers kunnen het maagzuur neutraliseren, wat de symptomen verlicht. Zogenaamde maagzuurremmers (bv. aluminiumhydroxide, magnesiumhydroxide, calciumcarbonaat) zijn meestal zonder recept verkrijgbaar bij de apotheek. |
| H2-blokkers en protonpompremmers | Acute gastritis kan ook worden behandeld met histaminereceptorblokkers (H2-blokkers) of protonpompremmers (bijvoorbeeld: esomeprazol, pantoprazol). Beide groepen stoffen zorgen ervoor dat er minder zuur in de maag wordt geproduceerd. Dit leidt tot herstel en genezing van het ontstoken maagslijmvlies. Deze geneesmiddelen mogen alleen worden ingenomen na nauwkeurige toelichting door een arts. |
Milde gevallen van acute gastritis genezen meestal spontaan binnen enkele dagen zonder medicamenteuze behandeling. Ernstigere gevallen vereisen meestal medicamenteuze behandeling, maar zijn over het algemeen ook goed te behandelen.
Acute gastritis kan ook ontstaan door een al langer bestaande chronische gastritis. Een frequente aanleiding hiervoor is kolonisatie door de bacterie Helicobacter pylori. Als de diagnose eenmaal is gesteld, kan deze worden behandeld met antibiotica (uitroeiing).
De symptomen van acute gastritis kunnen ook optreden in de context van andere ziekten van slokdarm en maag, zoals gastro-oesofageale refluxziekte, maag- en darmzweren of tumoren. Daarom is bij acute gastritis altijd medische opheldering nodig.
Profylaxe is vooral belangrijk bij reeds opgetreden acute gastritis, om herhaling te voorkomen.
Bij risicopatiënten, terugkerende gastritis en bijzondere reeds bestaande aandoeningen kan permanente profylaxe met zuurremmende medicatie nuttig zijn.
Advertentie
Advertentie
